ارزیابی تلفات انسانی و خسارات ساختمانی در سناریوهای مختلف زلزله تحت عدم قطعیت

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

چکیده

یکی از اصولی ترین روش‌های کاهش تأثیر زمین‌لرزه در مناطق شهری، شناسایی نواحی مستعد، درجه‌بندی میزان ریسک مناطق، و ارزیابی خسارت‌ها و تلفات انسانی در زلزله با شدت‌های مختلف است. شهر تبریز با داشتن جمعیت زیاد، قرارگیری روی گسل فعال، و سابقه زلزله با دوره بازگشت در ادوار گذشته، پتانسیل وقوع زمین‌لرزه را دارد. با توجه به اینکه بیشترین پهنه‌های مسکونی منطقه 8 شهرداری تبریز را پلاک‌های ریزدانه با مسیرهای دسترسی تنگ و باریک و مصالح بی‌دوام و ناپایدار اشغال کرده‌اند، این منطقه برای مطالعه انتخاب شده است. در این پژوهش با استفاده از هفت معیار کاربری اراضی، تعداد طبقات ساختمانی، کیفیت بنا، مساحت قطعه تفکیکی، قدمت بنا، سطح اشغال بنا و نوع مصالح ساختمانی، از روش تحلیل چندمعیارة فازی (FAHP)، خسارت ساختمانی و تلفات انسانی در سه سناریوی زلزلة 6، 7 و 8 ریشتری محاسبه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهند که خسارت‌های ساختمانی از 6 تا 8 مرکالی افزایش زیادی یافته و از 5/1 درصد به 46 درصد رسیده است. تلفات انسانی نیز ـ که بیشتر در ساختمان‌های مسکونی رخ می‌دهد ـ از 29 نفر تا 2511 نفر در شدت‌های مختلف زلزله افزایش می‌یابد؛ که توجه مضاعف به بهسازی ساختمان‌های مسکونی را می‌طلبد.

کلیدواژه‌ها