نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

چکیده

حل مشکلات روزافزون زیست‌محیطی به یکی از حساس‌ترین اولویت‌ها در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری تبدیل شده است. امروزه، آلودگی هوا در واقع اصلی‌ترین چالش محیطی در کلان‌شهرها به‌شمار می‌رود. به‌منظور اندازه‌گیری میزان آلودگی و افزایش آگاهی عمومی از خطرهای احتمالی و نیز تصمیم‌گیری بهتر و برنامه‌ریزی شهری متناسب با نیازهای جامعه، طراحی و توسعه سامانه‌های پایش بی‌درنگ ضروری به‌نظر می‌رسد. مقدار روزافزون مشاهدات سنجنده‌ها و داده‌های سامانه‌های سنجنده، و فقدان قابلیت‌های پردازش این حجم داده در کاربردهای مدل‌سازی و آنالیز محیطی از مهم‌ترین چالش‌های پیشِ‌ رو در ایجاد توسعه این سامانه‌ها به‌شمار می‌رود. از لحاظ تکنیکی، فراهم ساختن دسترسی استاندارد به مشاهدات سنجنده‌ها و ایجاد امکانات پردازشی تعامل‌پذیر بر روی آنها، راه‌حلی مؤثر در مدیریت داده‌های ناهمگون سنجنده‌ها به شمار می‌آید. در این تحقیق، سازوکاری برای ارائه مشاهدات سنجنده و نیز یک موتور پردازش مکانی در قالب معماری‌ای سرویس‌گرا به‌منظور رفع این مشکلات ارائه می‌گردد. این تحقیق نشان می‌دهد که چگونه معماری پیشنهادی می‌تواند مشکل تعامل‌ناپذیری در سامانه‌های اطلاعات مکانی را برطرف سازد. در این زمینه، یک برنامه کاربردی سرویس‌گرای استاندارد به نام گزارشگر کیفیت هوای تهران به‌منظور ارائه بی‌درنگ اطلاعات کیفیت هوا و تولید و انتشار نقشه‌های آلودگی هوا طراحی شده و شکل گرفته است. از تکنولوژی وب‌سرویس و استانداردهای SWE و WPS در محیط توسعه NET Framework 3.5، به‌منظور پیاده‌سازی مؤلفه‌های مورد نیاز در سمت سرویس‌دهنده استفاده شده است. در سمت سرویس‌گیرنده نیز فناوری‌های جدید وب 2 به‌منظور ایجاد محیطی متعامل و کاربرپسند به کار رفته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که استفاده توأم از وب سرویس و چارچوب OGC، سرویس‌های تعامل‌پذیر و استانداردی را فراهم می‌سازد که موجب تسهیل دسترسی به مشاهدات سنجنده‌ها و پردازش و نمایش آنها می‌گرد. به‌علاوه، تحقیق حاضر نقش مؤثر و برجسته فناوری‌های جدید و امروزین وب 2 را در تکامل فناوری‌های مکانی و نسل جدید سامانه‌های اطلاعات مکانی در قالب Mashup‌ها نشان می‌دهد.