در مقالة حاضر به‌منظور بررسی کاربرد مدل‌های عامل‌مبنا در شبیه‌سازی پدیدة جدایی‌گزینی سکونتی، مدلی رستری با ترکیب GIS و تکنیک‌های Agent-Based و برمبنای نظریة Schelling ارائه شد و روی داده‌های ناحیه‌ای از تهران ارزیابی گردید. با مطالعة سوابق، دلایل و روند شکل‌گیری این پدیده در شهرهای مختلف دنیا و تهران، نوع غالب جدایی‌گزینی در تهران اجتماعی ...
بیشتر
در مقالة حاضر به‌منظور بررسی کاربرد مدل‌های عامل‌مبنا در شبیه‌سازی پدیدة جدایی‌گزینی سکونتی، مدلی رستری با ترکیب GIS و تکنیک‌های Agent-Based و برمبنای نظریة Schelling ارائه شد و روی داده‌های ناحیه‌ای از تهران ارزیابی گردید. با مطالعة سوابق، دلایل و روند شکل‌گیری این پدیده در شهرهای مختلف دنیا و تهران، نوع غالب جدایی‌گزینی در تهران اجتماعی ـ اقتصادی تشخیص داده شد. در فرض اولیه، افراد جامعه به چهار گروه اجتماعی ـ اقتصادی تقسیم شدند و برای هر یک از آنها ویژگی‌ها و رفتارهایی تعیین شد. پارامترهای مؤثر بر جدایی‌گزینی در قالب مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی با روش AHP وزن‌دهی شدند و میزان تأثیر آنها در تصمیم‌گیری‌های هر گروه تعیین گردید. نقشه‌های مربوط به هر شاخل در محیط ArcGIS تولید و طبق سلسله‌مراتب چینش زیرمعیارها با یکدیگر تلفیق شدند. مدل پیشنهادی با برنامه‌نویسی در محیط Netlogo تکمیل شد. اطلاعات مکانی در قالب نقشه‌های تولید‌شده، در محیط Netlogo فراخوانی و آنالیزهای مربوط به تصمیم‌گیری عامل‌ها در قالب توابع موجود در این محیط انجام شد. الگوی جدایی‌گزینی در منطقة مطالعه‌شده در بازة سال‌های 1365 تا 1385 شبیه‌سازی شد. تأثیر دو پارامتر مهم شعاع همسایگی و سطح رضایت عامل‌ها در این الگو بررسی شد و مدل با استفاده از این دو و پارامترهای دیگری چون نرخ رشد جمعیت، اندازة پیکسل‌ها، قیمت املاک، تعداد عامل‌ها، سهم هر گروه از عامل‌ها از کل جمعیت، مقادیر عدم‌تجانس گروه‌های مختلف نسبت به هم و پرستیژ محله‌ها کالیبره شد. اعتبارسنجی مدل به‌روش تعیین درصد پیکسل‌های صحیح برآورد‌شده انجام گرفت و صحتی معادل 5/62 درصد را نشان داد. کلید‌واژه‌ها: جدایی‌گزینی سکونتی، مدل عامل‌مبنا، شبیه‌سازی.
