محمد حسنزاده نفوتی؛ زهره ابراهیمی خوسفی؛ مسلم چابک بلداجی؛ محسن ابراهیمی خوسفی
دوره 6، شماره 4 ، دی 1393
چکیده
تهیة نقشة دقیق از ساختارهای زمینشناسی، در مدیریت سرزمین اهمیت بسزایی دارد. بسیاری از این ساختارها در مناطق خشک و بیابانی منشأ رسوبات بادی، غبار و ذرات معلق در هوا بهشمار میآیند. افزایش روزافزون توان تفکیک سنجندهها و دسترسی آسان به آنها، کمک شایانی به مطالعة مناطق بیابانی کرده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین مهمترین عوامل مؤثر ...
بیشتر
تهیة نقشة دقیق از ساختارهای زمینشناسی، در مدیریت سرزمین اهمیت بسزایی دارد. بسیاری از این ساختارها در مناطق خشک و بیابانی منشأ رسوبات بادی، غبار و ذرات معلق در هوا بهشمار میآیند. افزایش روزافزون توان تفکیک سنجندهها و دسترسی آسان به آنها، کمک شایانی به مطالعة مناطق بیابانی کرده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین مهمترین عوامل مؤثر در تفکیک رخسارههای کویری براساس روش میانگین هندسی و تجمیع لایههای اطلاعاتی سنجندة ASTERاست. بهمنظور انجام پژوهش حاضر از تصویر ماهوارهای استر مربوط بهتاریخ 23 ژوئن سال 2010 استفاده شد.ابتدا 40 نمونه از خاک سطحی منطقة مطالعاتی برداشت شد ومؤلفههای مختلف خاکشناسی (آنیونها، کاتیونها، بافت، رطوبت و pH) در آزمایشگاه تجزیه و تحلیل شدند.بهمنظور بررسی اثر توپوگرافی بر شکل رخسارهها از مدل رقومی ارتفاع بهره گرفته شد. ارزش پیکسلها در باندهای مختلف در محل نمونههای آموزشی (26 نمونه) استخراج شد و سپس با استفاده از روش رگرسیون چندگانة خطی اقدام به برپایی مدلهای همبستگی شد. با استفاده از مدلهای رگرسیونی در محل نقاط شاهد (14 نمونه)، مقادیر تخمینی در این نقاط محاسبه و صحت مدلها ارزیابی گردید. با اعمال مدلها روی باندهای مرتبط، نقشة مربوط به هر مؤلفه تهیه و پس از استانداردسازی با استفاده از روش تفکیک تراکمی طبقهبندی شدند. صحت طبقهبندی نقشههای تولیدشده براساس نقشة واقعیت زمینی برآورد گردید. سپس با استفاده از روش میانگین هندسی و تجمیع، لایههای اطلاعاتی تلفیق شدند. درنهایت، ارزیابی صحت نقشههای خروجی نیز صورت گرفت. نتایج تحقیق حاضر حاکی از نبود رابطة معنادار بین مؤلفههای سدیم، کربنات، هدایت الکتریکی خاک و توپوگرافی با دادههای ماهوارهای در منطقة مطالعاتی است. همچنین نتایج نشان دادند که گرچه براساس مدلهای تخمینی رس، سیلت، قلیاییبودن، رطوبت و استفاده از رویکرد ادغام رخسارههایی که بازتاب طیفی مشابه دارند میتوان حداکثر تا 4 رخساره را در منطقة مطالعاتی تفکیک کرد، اما براساس روش میانگین هندسی و با استفاده از اثر جداگانة مؤلفة آهک و اثر متقابل مؤلفههای بیکربناتـ آهک، پتاسیمـ آهک، و بیکربناتـ آهکـ پتاسیم با صحت کلی بیش از 53 درصد میتوان 5 رخساره را تفکیک کرد. کلیدواژهها: رخساره، میانگین هندسی، تجمیع،ژئوموفولوژی، پلایا، طبس.