نعیمه احمدی؛ زهرا موسوی؛ زهره معصومی
دوره 10، شماره 3 ، فروردین 1397، ، صفحه 33-52
چکیده
در این تحقیق، به منظور بررسی رخداد پدیده فرونشست زمین (تعیین نرخ، محدوده و تغییرات زمانی آن) در دشت خرمدره، از تکنیک تداخلسنجی راداری استفاده شد. به همین منظور، تصاویر ماهواره ENVISAT اخذ شده در بازه زمانی 2005-2003 ابتدا پردازش شده و سپس میدان جابجایی در منطقه با روش آنالیز سری زمانی، بر اساس پراکنشگرهای پایدار محاسبه شد. میدان جابجایی، ...
بیشتر
در این تحقیق، به منظور بررسی رخداد پدیده فرونشست زمین (تعیین نرخ، محدوده و تغییرات زمانی آن) در دشت خرمدره، از تکنیک تداخلسنجی راداری استفاده شد. به همین منظور، تصاویر ماهواره ENVISAT اخذ شده در بازه زمانی 2005-2003 ابتدا پردازش شده و سپس میدان جابجایی در منطقه با روش آنالیز سری زمانی، بر اساس پراکنشگرهای پایدار محاسبه شد. میدان جابجایی، بیانگر بیشینه تغییر شکل برابر با 35 میلیمتر بر سال، در راستای دور شدن از ماهواره را نشان میدهد. برای بررسی نرخ فرونشست در سالهای اخیر نیز، تصاویر Sentinel S1 اخذ شده در بازه زمانی 2017-2014 پردازش و میدان جابجایی در منطقه، با روش آنالیز سری زمانی خط مبنای کوتاه تعیین شد. نتایج حاصله، بیانگر بیشینه نرخ سرعت 49 میلیمتر برسال در راستای خط دید ماهواره در دشت خرمدره است. با فرض عدم وجود تغییرشکل مسطحاتی، بیشینه فرونشست رخداده 41 میلیمتر بر سال، در بازه زمانی 2003 تا 2005 و 69 میلیمتر بر سال در بازه زمانی 2017-2014 است. نتایج حاصل از پروفیل ترازیابی دقیق عبوری از دشت خرمدره نیز، بیانگر بیست سانتیمتر بر سال در طی دو اپک مشاهداتی 2005-1985 است. همچنین ایستگاه GPS ثابت خرمدره نیز، نشانگر افزایش نرخ فرونشست از 16 میلیمتر بر سال در بازه زمانی 2009-2006 به 36 میلیمتر بر سال در بازه زمانی 2013-2009 و افزایش آن به 51 میلیمتر بر سال، در بازه زمانی 2017-2013 است. نتایج حاصل از دادههای ژئودتیک (تداخلسنجی راداری، GPS و ترازیابی دقیق)، بیانگر افزایش نرخ فرونشست در این دشت است. در ادامه، نتایج به دست آمده از فرونشست با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS)، با لایههای کاربری اراضی و نیز چاههای منطقه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این بخش، نشاندهنده بالابودن تراکم کاربری اراضی کشاورزی و نیز چاههای بهرهبرداری در منطقه است. همچنین با استفاده از تحلیلهای مکانی، مخاطرات احتمالی فرونشست در منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دستآمده در این بخش نیز، بیانگر تأثیرپذیری قسمتی از مسیر خطوط راهآهن، راههای اصلی و بزرگراه از فرونشست است.
زهره معصومی؛ مژگان امیراصلانی؛ ابوالفضل رضایی
دوره 9، شماره 4 ، مرداد 1396، ، صفحه 37-58
چکیده
توسعة روزافزون شهر و رشد بیرویة جمعیت شهری منجر به گسترش مهارنشدنی ساختار فضایی شهرها شده است. این مسئله لزوم هدایت آگاهانه، ساماندهی و آمایش سرزمین را دوچندان کرده است. شهر زنجان، با توجه به محدودیتهای فیزیکی و زیستمحیطی، نیازمند برنامهریزی دقیق درمورد توسعة شهری است. هدف تحقیق حاضر تعیین جهت بهینة گسترش شهر، با درنظرگرفتن ...
بیشتر
توسعة روزافزون شهر و رشد بیرویة جمعیت شهری منجر به گسترش مهارنشدنی ساختار فضایی شهرها شده است. این مسئله لزوم هدایت آگاهانه، ساماندهی و آمایش سرزمین را دوچندان کرده است. شهر زنجان، با توجه به محدودیتهای فیزیکی و زیستمحیطی، نیازمند برنامهریزی دقیق درمورد توسعة شهری است. هدف تحقیق حاضر تعیین جهت بهینة گسترش شهر، با درنظرگرفتن معیارهای توسعة آتی است. برای تعیین زمینهای مناسب برای توسعة بهینة آتی، از مجموعة دَه معیار در قالب عوامل زیستمحیطی، فیزیکی و اجتماعی استفاده شد. بهمنظور تجزیه و تحلیل معیارهای منتخب پژوهش، با استفاده از دیدگاههای کارشناسان مربوط به حوزة بحث و با استفاده از فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP)، این معیارها ارزشگذاری شدند. در ادامه، با اوزان بهدستآمده در قالب تحلیلهای مکانی در محیط، سیستمهای اطلاعات مکانی بر معیارها اعمال شد. در پایان، با بهکارگیری روش تاپسیس (TOPSIS) بهمنزلة روش تصمیمگیری چندمعیاره، اولویت اراضی مناسب توسعة شهر در محدودة قانونی بهدست آمد. نتایج بیانگر آن است که مناسبترین مکانها برای گسترش آتی شهر، نخست، زمینهای شمالشرق و شرقی و در اولویت دوم، زمینهای شمالغرب است. همچنین، 15٪ گسترش از سال 2005 در زمینهای نامطلوب بوده است.
زهره معصومی؛ محمدسعدی مسگری
دوره 7، شماره 1 ، اسفند 1394، ، صفحه 59-79
چکیده
افزایش نیاز به زمین و محدودیت عرضة آن، نحوة استفاده از زمین را به چالشی اساسی در عرصة برنامهریزی شهری تبدیل کرده است. در این میان، چینش مناسب و بهینة کاربریها در کنار یکدیگر از چالشهای اصلی برنامهریزی کاربری اراضی شهری بهشمار میآید. هدف اصلی پژوهش حاضر، بهکارگیری الگوریتم بهینهسازی چندهدفة تجمعی ذرات (MOPSO) بهمنظور ...
بیشتر
افزایش نیاز به زمین و محدودیت عرضة آن، نحوة استفاده از زمین را به چالشی اساسی در عرصة برنامهریزی شهری تبدیل کرده است. در این میان، چینش مناسب و بهینة کاربریها در کنار یکدیگر از چالشهای اصلی برنامهریزی کاربری اراضی شهری بهشمار میآید. هدف اصلی پژوهش حاضر، بهکارگیری الگوریتم بهینهسازی چندهدفة تجمعی ذرات (MOPSO) بهمنظور دستیابی به چینش بهینة کاربریهای شهری در سطح ریزدانه است. در تدوین مدل پیشنهادی، از سامانة اطلاعات مکانی (GIS) بهعنوان مولد گزینهها و سناریوهای مکانی بررسیشده استفاده گردید. به این منظور پارامترهای روش بهکار گرفتهشده با کاربرد مورد نظر سازگار شدند و گزینههای تصمیمسازی برمبنای توابع هدف و شروط مسئله ایجاد گردید. سپس با نمایش جوابهای بهینه و تفاوت میان آنها، به کاربر امکان تصمیمگیری داده شد. این مدل در یک محدوده از منطقة هفت تهران اجرا شد و نتایج آن بهدست آمد، که نشاندهندة تکرارپذیری و ثبات روش بهکار گرفتهشده است. در چینش کاربریها در سطح ریزدانه با توجه به تعدد قطعات و تنوع کاربریها و نیاز به برآوردهکردن همزمان چند هدفِ گاه ناسازگار با هم، استفاده از MOPSO میتواند تا حد زیادی پیچیدگیهای مربوط به انتخاب و ارزیابی گزینههای تصمیمگیری را حل کند. ریزدانهبودن مدل ارائهشده، حالت دینامیک آن در پشتیبانی از تصمیمگیری مکانی، و ایجاد حالتهای گوناگون از چینش کاربریها برای تصمیمگیری براساس توابع هدف، از نوآوریهای پژوهش حاضر است. کلیدواژهها: چینش بهینة کاربری شهری، سیستم اطلاعات مکانی، الگوریتم بهینهسازی چندهدفة تجمعی ذرات (MOPSO)، تصمیمگیری چندهدفه.