زهره معصومی؛ مژگان امیراصلانی؛ ابوالفضل رضایی
دوره 9، شماره 4 ، مرداد 1396، ، صفحه 37-58
چکیده
توسعة روزافزون شهر و رشد بی‌رویة جمعیت شهری منجر به گسترش مهارنشدنی ساختار فضایی شهرها شده است. این مسئله لزوم هدایت آگاهانه، ساماندهی و آمایش سرزمین را دوچندان کرده است. شهر زنجان، با توجه به محدودیت‌های فیزیکی و زیست‌محیطی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق درمورد توسعة شهری است. هدف تحقیق حاضر تعیین جهت بهینة گسترش شهر، با درنظرگرفتن ...
بیشتر
توسعة روزافزون شهر و رشد بی‌رویة جمعیت شهری منجر به گسترش مهارنشدنی ساختار فضایی شهرها شده است. این مسئله لزوم هدایت آگاهانه، ساماندهی و آمایش سرزمین را دوچندان کرده است. شهر زنجان، با توجه به محدودیت‌های فیزیکی و زیست‌محیطی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق درمورد توسعة شهری است. هدف تحقیق حاضر تعیین جهت بهینة گسترش شهر، با درنظرگرفتن معیارهای توسعة آتی است. برای تعیین زمین‌های مناسب برای توسعة بهینة آتی، از مجموعة دَه معیار در قالب عوامل زیست‌محیطی، فیزیکی و اجتماعی استفاده شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل معیارهای منتخب پژوهش، با استفاده از دیدگاه‌های کارشناسان مربوط به حوزة بحث و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP)، این معیارها ارزش‌گذاری شدند. در ادامه، با اوزان به‌دست‌آمده در قالب تحلیل‌های مکانی در محیط، سیستم‌های اطلاعات مکانی بر معیارها اعمال شد. در پایان، با به‌کارگیری روش تاپسیس (TOPSIS) به‌منزلة روش تصمیم‌گیری چندمعیاره، اولویت اراضی مناسب توسعة شهر در محدودة قانونی به‌دست آمد. نتایج بیانگر آن است که مناسب‌ترین مکان‌ها برای گسترش آتی شهر، نخست، زمین‌های شمال‌شرق و شرقی و در اولویت دوم، زمین‌های شمال‌غرب است. همچنین، 15٪ گسترش از سال 2005 در زمین‌های نامطلوب بوده است.
