بهرام مرادی سلوشی؛ علیرضا وفائی نژاد؛ حسین آقامحمدی زنجیرآباد؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
سیستم حملونقل ریلی از تعامل مجموعهای از تجهیزات و عملیات تشکیل شده است که توانایی و ظرفیت یک سیستم ریلی در حملونقل بار و مسافر را تعیین میکند. بدینمنظور، محاسبة ظرفیت و پیشبینی نحوة تغییرات آن مهم است و شناخت آن کمک شایانی به ارتقای سطح بهرهبرداری شبکة ریلی میکند. روشهای گوناگونی برای محاسبة ظرفیت وجود دارد که با ...
بیشتر
سیستم حملونقل ریلی از تعامل مجموعهای از تجهیزات و عملیات تشکیل شده است که توانایی و ظرفیت یک سیستم ریلی در حملونقل بار و مسافر را تعیین میکند. بدینمنظور، محاسبة ظرفیت و پیشبینی نحوة تغییرات آن مهم است و شناخت آن کمک شایانی به ارتقای سطح بهرهبرداری شبکة ریلی میکند. روشهای گوناگونی برای محاسبة ظرفیت وجود دارد که با توجه به نوع شبکه و شیوة استفاده از این روشها، میتوان از آنها بهره گرفت. برای محاسبة ظرفیت، از توانمندیهای سیستمهای اطلاعات مکانی استفاده میشود و با کمک یک سیستم اطلاعات مکانی تحت وب، وضعیت ظرفیتی عملیاتی شبکة ریلی بهصورتی نوین و با کارآیی بیشتر از روشهای متداول تعیین میشود. برای این کار، از محیطی GISمبنا استفاده شده که به پایگاه دادههای گوناگون شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران، ازجمله پایگاه سیر و حرکت، متصل شده است و ضمن مشاهدة وضعیت فعلی ظرفیتی شبکه، ازطریق رگرسیون خطی چندمتغیره، ظرفیت شبکة ریلی را در آینده تعیین میکند. تحقیق حاضر با استفاده از رگرسیون خطی، ظرفیت راهآهن را طی مطالعهای موردی در ایران، برای سه مسیر انتخابشده پیشبینی میکند و بلاکهای مهم را برای بررسی تأثیر پارامترهای مکانی در تعیین ظرفیت شبکة راهآهن، مشخص میکند. با استفاده از دادههای سال 96 (استخراجشده از وب سرویس مکانی راهآهن)، پیشبینی ظرفیت در سال 97 در محیط GIS انجام شد. نتایج نشان داد که استفاده از ظرفیت مسیرهای انتخابی برای مسیر قطارهای باری 82%، مسیرهای مسافری 56% رفت و 62% بازگشت و برای مسیرهای ترکیبی نیز 79% بود. همچنین، دقت پیشبینی مدل برای قطارهای باری 35% بهتر از قطارهای مسافری است که این بهدلیل تفاوت در تغییر سرعت و حداکثر سرعت مجاز درمورد این دو نوع قطار است. دقت مدلسازی با نوع قطعه ارتباط مستقیم دارد؛ بنابراین، در مسیر مسافری، ظرفیت مدلسازی قطارهای مسافری تقریباً 45% دقیقتر بوده است. به همین ترتیب، در مسیر باری، دقت تخمین ظرفیت این قطارها بیشتر از قطارهای مسافری و تقریباً 45% بوده است.
بهرام مرادی سلوشی؛ علیرضا وفایی نژاد؛ حسین آقامحمدی زنجیرآباد؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
ظرفیت حمل بار و مسافر در یک شبکه ریلی، تابعی از پارامترهای مختلف است. با توجه به هزینه بسیار بالای احداث خطوط ریلی، استفاده بهینه از ظرفیت شبکه ریلی میتواند کمک شایانی به ارتقاء سطح بهرهبرداری شبکه کند. بنابراین هدف از این پژوهش، محاسبه مکانمند ظرفیت شبکه ریلی کشور، بر مبنای پارامترهای تأثیرگذار است. در این مقاله، با استفاده ...
بیشتر
ظرفیت حمل بار و مسافر در یک شبکه ریلی، تابعی از پارامترهای مختلف است. با توجه به هزینه بسیار بالای احداث خطوط ریلی، استفاده بهینه از ظرفیت شبکه ریلی میتواند کمک شایانی به ارتقاء سطح بهرهبرداری شبکه کند. بنابراین هدف از این پژوهش، محاسبه مکانمند ظرفیت شبکه ریلی کشور، بر مبنای پارامترهای تأثیرگذار است. در این مقاله، با استفاده از دادههای سیر و حرکتی قطارها، اقدام به طراحی و تولید نرمافزار مکانمند محاسبه ظرفیت خطوط شد؛ سپس خروجیهای حاصل، با دادههای روزانه و برخط عملکرد قطارهای باری ارزیابی و مقایسه شد. در ادامه، میزان استفاده از ظرفیت هر مسیر و میزان ظرفیت باقیمانده در هر بلاک و مسیر نیز مشخص شد. بر اساس تحلیلها، کمیت ظرفیت در مسیرهای منتخب دو خطه مسافری سمنان-شاهرود، تک خطه باری یزد-بافق و تک خطه ترکیبی اراک-دورود به ترتیب 2.6 برای مسیر رفت و 2.9 برای برگشت، 13.6 و 12.7 زوج قطار محاسبه شدند. با توجه به روال فعلی محاسبات، محاسبه برخط، با اتصال به پایگاه دادههای مرتبط، انجام محاسبات مکانمند و امکان تبادل وب سرویس مکانی با نرمافزارهای مختلف، میتواند باعث افزایش سرعت و دقت در محاسبه ظرفیت شبکه ریلی شود. از طرفی، در معادله محاسبه ظرفیت (معادله اسکات) که درایران استفاده میشود، تاکنون مرسوم بوده است ضریب تعدیل قطار مسافری توسط متخصصان سیر و حرکت تعیین شود، در حالیکه در این مقاله، از آنجا که اطلاعات هر مسیر، قابل دسترس است، این ضریب از نسبت تعداد قطارهای مسافری به حداکثر تعداد آن در طول دوره مورد نظر محاسبه میشود. ضریب به دست آمده، با ضریب تعیین شده توسط کارشناسان، مقایسه شده و نتیجه قابل قبول بود. در نهایت با دسترسی به خروجیها در محیط GIS، راهکارهای مدیریتی جهت استفاده بهینه از ظرفیت باقیمانده، ارتقاء ظرفیت بخشهایی از شبکه و رفع گلوگاههای شبکه ریلی پیشنهاد شد.