نجمه ستاری؛ ملیحه عرفانی؛ فاطمه جهانی شکیب
چکیده
بررسی روند رشد شهرها و پیش‌بینی تغییرات آنها در آینده، برای برنامه‌ریزی‌های فضایی، ضرورت دارد. به‌این‌منظور، به نقشه‌سازی پهنه‌های ساخت‌وسازشده نیاز است. در بسیاری مناطق، به‌ویژه در اقلیم خشک، تفکیک مناطق ساخت‌وسازشده از محیط اطراف به‌سادگی و با روش‌های معمول طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای و یا نمایه‌های متداول، با دقت ...
بیشتر
بررسی روند رشد شهرها و پیش‌بینی تغییرات آنها در آینده، برای برنامه‌ریزی‌های فضایی، ضرورت دارد. به‌این‌منظور، به نقشه‌سازی پهنه‌های ساخت‌وسازشده نیاز است. در بسیاری مناطق، به‌ویژه در اقلیم خشک، تفکیک مناطق ساخت‌وسازشده از محیط اطراف به‌سادگی و با روش‌های معمول طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای و یا نمایه‌های متداول، با دقت مورد قبول، امکان‌پذیر نیست؛ ازاین‌رو بسیاری از پژوهشگران نمایه‌های طیفی گوناگونی را به‌منظور استخراج مناطق ساخت‌وسازشده، توسعه داده‌اند. استفاده از تغییرات دمای سطح زمین برای نشان‌دادن مناطق ساخت‌وسازشده، به‌کمک الگوریتم زون‌های اقلیمی محلی (LCZ) کمتر مورد توجه بوده است و روش نسبتاً جدیدی محسوب می‌شود؛ بنابراین در این مقاله، تفکیک مناطق ساخت‌وسازشده از سایر انواع پوشش اراضی پیرامونی آن، با استفاده از الگوریتم LCZ انجام شد. با توجه به محدودیت‌نداشتن تعداد باند در این روش، از چهار سری تصاویر ماهواره‌ای لندست متعلق به سال 2020 استفاده شد و صحت آن با جدیدترین نمایه‌های ساخت‌وسازشده (DBI، BLFEI، BAEI و BAEM) که به‌صورت خودکار طبقه‌بندی شده‌اند، مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که صحت طبقه‌بندی ناشی از الگوریتم LCZ ٪96 است؛ درصورتی که نمایه‌های BLFEI و BAEM قادر به تفکیک کامل مناطق ساخت‌وسازشده از سایر انواع پوشش اراضی نیست و صحت کلی نمایة BAEI نیز 37% به‌دست آمد. بنابراین کارآیی روش LCZ بیشتر از نمایه‌های ساخت‌وسازشده است و درمورد مناطق خشک و نیمه‌خشک، توصیه می‌شود.
فاطمه کافی؛ الهام یوسفی روبیات؛ فاطمه جهانی شکیب
چکیده
جهان در حال گرم‌شدن است و جمعیت جهان به سکونت در شهرها روی می‌آورند. این دو حقیقت در ظاهر با هم ارتباطی ندارند اما پدیده‌ای به نام «جزیرة حرارتی شهری» این دو را به هم پیوند می‌دهد. UHI یکی از معمول‌ترین پدیده‌های اقلیم شهری است که در آن برخی مناطق شهری، به‌ویژه مراکز شهرها، چند درجه از مناطق اطراف خود گرم‌تر می‌شوند. مطالعة ...
بیشتر
جهان در حال گرم‌شدن است و جمعیت جهان به سکونت در شهرها روی می‌آورند. این دو حقیقت در ظاهر با هم ارتباطی ندارند اما پدیده‌ای به نام «جزیرة حرارتی شهری» این دو را به هم پیوند می‌دهد. UHI یکی از معمول‌ترین پدیده‌های اقلیم شهری است که در آن برخی مناطق شهری، به‌ویژه مراکز شهرها، چند درجه از مناطق اطراف خود گرم‌تر می‌شوند. مطالعة این پدیده و بررسی مکانیسم آن برای برنامه‌ریزی‌های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. در پژوهش حاضر، به‌منظور برآورد LST، از چهار الگوریتم تک‌کانالة لندست، تک‌پنجره، معادلة پلانک و معادلة انتقال تابش در محیط نرم‌افزار QGIS، در بازة زمانی 2000 و 2019 طی فصل‌های تابستان و زمستان در شهر بیرجند استفاده شده و نیز اثر تغییر کاربری در جزیرة حرارتی بررسی شده است. ابتدا دمای سطح زمین در شهر بیرجند، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست، 7 سنجندة +ETM و لندست 8، سنجندة TIRS/OLI طی سال‌های 2000 و 2019 ازطریق چهار روش استخراج شد. به‌منظور بررسی توانایی کلی الگوریتم‌ها در محاسبة دمای سطح زمین، شاخص‌های آماری میانگین خطای مربعات، ضریب ناش‌ـ ساتکلیف، میانگین خطای مطلق و ضریب تعیین به‌کار رفت. نتایج نشان داد که الگوریتم تک‌کانالة لندست، در محاسبة دمای سطح زمین در شهر بیرجند، دقت بیشتری در قیاس با الگوریتم‌های دیگر دارد.
