حمیدرضا متین فر؛ فوزیه کوهنی؛ علی اکبر اصیلیان مهابادی
چکیده
شوری خاک یکی از مشکلات مهم زیست‌محیطی است و شناسایی و پهنه‌‌بندی خاک‌های شور، به‌علت نیاز به نمونه‌برداری و انجام‌دادن آنالیزهای آزمایشگاهی و همچنین تغییرپذیری زمانی و مکانی آن، مشکل است. در سال‌های اخیر استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، به‌علت استفادة آسان و توانایی در شناسایی پدیده‌ها، همواره مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. ...
بیشتر
شوری خاک یکی از مشکلات مهم زیست‌محیطی است و شناسایی و پهنه‌‌بندی خاک‌های شور، به‌علت نیاز به نمونه‌برداری و انجام‌دادن آنالیزهای آزمایشگاهی و همچنین تغییرپذیری زمانی و مکانی آن، مشکل است. در سال‌های اخیر استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، به‌علت استفادة آسان و توانایی در شناسایی پدیده‌ها، همواره مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. در این پژوهش، 220 نمونة خاک از منطقة میمة شهرستان دهلران، در جنوب استان ایلام، با توجه به نوع مطالعه و تیپ‌های فیزیوگرافی و واحدهای متشکل خاک‌ها برداشت شد. سپس مقادیر pH و EC با استفاده از روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. ارزیابی مقادیر شوری خاک، با استفاده از روابط همبستگی بین مقادیر هدایت الکتریکی EC حاصل از داده‌های زمینی، با متغیرهای به‌دست‌آمده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 شامل باندها، شاخص‌های شوری، شاخص‌های پوشش گیاهی و شاخص‌های خاک صورت گرفت. در نهایت، مدل تخمین شوری سطحی خاک با روش رگرسیون گام‌به‌گام به‌دست آمد. این روش شامل انتخاب خودکار متغیرهای مستقل است و با دردسترس‌بودن بسته‌های نرم‌افزاری آماری، انجام‌دادن آن حتی در مدل‌هایی با صدها متغیر امکان‌پذیر است. در مطالعات گذشته، شاخص‌ها و باندها به‌صورت جداگانه و محدود به‌کار رفته‌اند اما، در این مطالعه، سعی شده است از ترکیب شاخص‌های گوناگون استفادة گسترده‌تری شود و در نهایت، با حذف شاخص‌هایی که کمترین تأثیر را در برآورد شوری خاک داشته‌اند، بهترین مدل برآورد شوری برای خاک منطقه پیشنهاد شد. با استفاده از آنالیز سطح معنی‌داری و میزان همبستگی بین خروجی مدل‌ها و داده‌های زمینی، بهترین مدل با مقدار (882/0R2=) انتخاب و نقشة شوری خاک براساس آن تهیه شد. بیشترین مساحت مربوط به کلاس غیرشور است که 75% از کل منطقة مورد مطالعه را شامل می‌شود و حدود 1% از خاک‌های منطقه نیز مربوط به کلاس بسیار شور است. با مقایسة داده‌های حاصل از ماهوارة لندست 8 و به‌کارگیری شاخص‌ها و قراردادن شاخص‌ها در معادلة رگرسیونی گام‌به‌گام، این نتیجه حاصل شد که تصاویر ماهواره‌ای برای ارزیابی شوری خاک منطقه کارآمد است و نتایج حاصل، همبستگی بالایی در سطح 88/0 با داده‌های زمینی دارند.
سمانه صفائیان؛ سامره فلاحتکار؛ محمد جواد طوریان
چکیده
در سال‌های اخیر، پدیدة تغییر اقلیم و خشکسالی به معضلی جهانی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان تبـدیل شـده اسـت. در تحقیق حاضر، تغییرات ماهیانة دی‌اکسید کربن جو و ذخیرة کل آب، در بازة زمانی 2015-2003 در ایران، بررسی شده است. از داده‌های ترکیب‌شده با الگوریتم Obsm4MIPs ماهوارة GOSAT و سنجندة SCIAMACHY، برای به‌دست‌آوردن روند تغییرات غلظت گاز دی‌اکسید ...
بیشتر
در سال‌های اخیر، پدیدة تغییر اقلیم و خشکسالی به معضلی جهانی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان تبـدیل شـده اسـت. در تحقیق حاضر، تغییرات ماهیانة دی‌اکسید کربن جو و ذخیرة کل آب، در بازة زمانی 2015-2003 در ایران، بررسی شده است. از داده‌های ترکیب‌شده با الگوریتم Obsm4MIPs ماهوارة GOSAT و سنجندة SCIAMACHY، برای به‌دست‌آوردن روند تغییرات غلظت گاز دی‌اکسید کربن، و داده‌های ماهوارة GRACE، برای تغییرات ذخیرة کل آب در بازة زمانی 2003 تا 2015، استفاده شده است. نتایج همبستگی کانونی رابطهای قدرتمند را، بین غلظت دی‌اکسید کربن با تغییرات ذخیرة کل آب، نشان میدهد. بهمنظور مدلسازی رابطة بین تغییرات ذخیرة کل آب با دی‌اکسید کربن، میزان تخلیه و مصرف آبهای زیرزمینی از مدل رگرسیون گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج حاصل از مدل رگرسیون بین تغییرات اشارهشده نشاندهندة این است که دی‌اکسید کربن، با 91/0R2=، بیشترین رابطه را با تغییرات ذخیرة کل آب در مدل دارد. شایان ذکر است که شناسایی این روابط، در مقیاس کلان، ملموس است و در مقیاس محلی شیوههای مدیریتی در تغییرات منابع آب، بهویژه آبهای زیرزمینی، تأثیر بیشتری دارد.
