علی اکبر متکان؛ حسین زینی وند؛ باقر بیات؛ عبدالمحمد غفوری روزبهانی؛ بابک میرباقری
دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1391
چکیده
ضرورت آگاهی از وضعیت منابع آب و نزولات جوی در حوضه های آبریز مختلف برای اجرای طرح های آبی از یک سو وجود نداشتن شبکه ی مناسبی از ایستگاه های اندازه گیری پارامترهای هواشناسی و آبشناسی از سوی دیگر، اهمیت استفاده از روش های غیرمستقیم برای شبیه سازی جریان و محاسبه حجم رواناب در حوضه های آبریز را بیش از پیش آشکار می سازد. در بین روش های غیرمستقیم، ...
بیشتر
ضرورت آگاهی از وضعیت منابع آب و نزولات جوی در حوضه های آبریز مختلف برای اجرای طرح های آبی از یک سو وجود نداشتن شبکه ی مناسبی از ایستگاه های اندازه گیری پارامترهای هواشناسی و آبشناسی از سوی دیگر، اهمیت استفاده از روش های غیرمستقیم برای شبیه سازی جریان و محاسبه حجم رواناب در حوضه های آبریز را بیش از پیش آشکار می سازد. در بین روش های غیرمستقیم، فنون پیشرفته ای نظیر سنجش از دور (RS) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، که امکان اطلاع از شرایط حوضه از جنبه های مختلف و تجزیه و تحلیل سریع تر و دقیق تر این اطلاعات را میسر ساخته اند، جایگاه ویژه ای در مطالعات هیدرولوژیکی و منابع آب یافته اند. این موضوع بر تعداد مدل های فیزیکی توزیع یافته ی مکانی در بستر GIS که در آنها اطلاعات مکانی به صورت واحدهای در سطح پیکسل در کنار داده های هیدرولوژی قرار می گیرند و امکان درک و بیان فرایندهای پیچیده و پویا را فراهم می آورند، افزوده است. مدل WetSpa نمونه ای از این مدل های هیدرولوژیکی توزیع یافته ی مکانی است که با هدف رسیدن به راهبردهای مدیریت پایدار آبخیز طراحی و ساخته شد. WetSpa بر اساس شبکه سلولی و در مقیاس حوضه آبریز عمل می کند و در نتیجه عملکرد آن به صورت پیوسته است. در پژوهش حاضر ابتدا جریان روزانه ی رودخانه حوضه مرگ کرمانشاه- با مساحت 1380 کیلومترمربع- با استفاده از مدل WetSpa در محیط GIS و با شرایط کاربری اراضی فعلی شبیه سازی شده و بعد از کالیبراسیون و اعتبارسنجی مدل به تحلیل تأثیرات تغییر کاربری بر روی جریان- به ویژه دبی پیک جریان- پرداخته شد. برای این منظور نقشه ی کاربری بهینه حوضه با استفاده از مدل آمایش سرزمین مخدوم تولید شد و مجدداً جریان رودخانه به وسیله مدل شبیه سازی گردید. نتایج حاصل از به کارگیری مدل WetSpa در حوضه آبریز مرک دقتی معادل 77 درصد را بر اساس ضریب ناش- ساتکلیف (NS) نشان می دهد. همچنین شبیه سازی جریان رودخانه تحت سناوریوی کاربری بهینه نشان داد که هیدروگراف جریان رودخانه ی با تأخیر به اوج خود می رسد و در مقایسه با هیدروگراف کاربری فعلی دیرتر فروکش می کند. افزون بر اینها، دبی اوج هیدروگراف نیز بعد از تغییر کاربری بهینه پایین تر آمده است.
سحر حسینیان؛ حمید عبادی حمید عبادی؛ فرشید فرنود احمدی
دوره 2، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
امروزه به منظور سازماندهی و مدیریت داده های مکانی از سیستم های مدیریت پایگاه داده مکانی استفاده می شود. استفاده از این سیتم ها امکان تلفیق داده های جمع آوری شده از منابع مختلف، حفظ اعتبار داده ها، بهنگام رسانی و پالایش داده ها و ارائه تولیدات گوناگون در مقیاس های مختلف را فراهم می سازد. به همین دلیل تلاش های زیادی برای استفاده از این ...
بیشتر
امروزه به منظور سازماندهی و مدیریت داده های مکانی از سیستم های مدیریت پایگاه داده مکانی استفاده می شود. استفاده از این سیتم ها امکان تلفیق داده های جمع آوری شده از منابع مختلف، حفظ اعتبار داده ها، بهنگام رسانی و پالایش داده ها و ارائه تولیدات گوناگون در مقیاس های مختلف را فراهم می سازد. به همین دلیل تلاش های زیادی برای استفاده از این سیستم های و تلفیق آن ها با سیستم های جمع آوری داده های مکانی صورت گرفته است. تلفیق مستقیم سیستم های مدیریت پایگاه داده مکانی با سیستم های فتوگرامتری به عنوان یکی از مهم تین منابع تولید داده های مکانی مورد نیاز برای سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سبب می گردد تا علاوه بر تولید و حفظ داده های بهنگام در پایگاه داده مکانی، عملیات کنترل صحت روابط میان عوارض همزمان با ورود داده های مکانی به پیاگاه داده و به صورت اتوماتیک امکان پذیر گردد. برای این منظور در این تحقیق، سیستمی طراحی و پیاده سازی گردید که قادر است ضمن کنترل کیفیت پایگاه داده مکانی، صحت و سازگاری داده های تولید شده را همزمان با عملیات رقومی سازی داده ها به منظور ورود به پایگاه داده GIS به طور هوشمند، کنترل و حفظ کند. آزمایش سسیستم و بررسی نتایج نشان می دهد که اطلاعات تولید و ذخیره شده به وسیله این سیستم، صحیح اند و به خوبی ساختاردهی شده اند. همچنین حجم مختلف ویرایشی پس از رقومی سازی عوارض کاهش یافته و در مدت زمان تولید اطلاعات مکانی برای پایگاه داده GIS با استفاده از این سیستم بسیار صرفه جویی شده است.
علی اکبر متکان؛ احمد پوراحمد؛ حسین منصوریان؛ بابک میرباقری؛ امین حسینی اصل
دوره 1، شماره 4 ، اسفند 1388
چکیده
چکیده: مطالعه کیفیت زندگی در حال تبدیل شدن به ابزار مهمی برای ارزیابی سیاسیت های عمومی، رتبه بندی مکان ها، درک و اولویت بندی مسائل اجتماع، تدوین و پایش سیاست ه و راهبردها یا استراتژی های مدیریت و برنامه ریزی شهری است. در این مطالعه کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته، و باتلفیق داده ها سنجش از دور، سرشماری و سایر داده های مکانی در محیط ...
بیشتر
چکیده: مطالعه کیفیت زندگی در حال تبدیل شدن به ابزار مهمی برای ارزیابی سیاسیت های عمومی، رتبه بندی مکان ها، درک و اولویت بندی مسائل اجتماع، تدوین و پایش سیاست ه و راهبردها یا استراتژی های مدیریت و برنامه ریزی شهری است. در این مطالعه کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته، و باتلفیق داده ها سنجش از دور، سرشماری و سایر داده های مکانی در محیط GIS به سنجش کیفیت مکان از طریق روش ارزیابی چندمعیاره در سطح نواحی شهرداری تهارن پرداخته شده است. سه قلمرو اصلی- اجتماعی-، دسترسی و فیزیکی به عنوان معیار تعیین گردید و با استفاده از تحلیل عاملی، از مجموع 49 پارامتر، مولفه های مربوط به هر قلمرو (زیر معیارها) شناسانی شد. وزن دهی شده مولفه های استاندارد شده مربوط به هر قلمرو ایجاد شد و در نهایت قلمرو های سه گانه «اجتماعی و دسترسی و فیزیکی» به منظور استخراخ شاخص نهایی کیفیت مکان با یکدیگر تلفیق شدند. علاوه بر این، با استفاده از شاخص تحلیل مکانی Grtis-Ord، Gi خوشه های مطلوب و نامطلوب در هر قلمرو در شاخص نهایی کیفیت مکان مشخص گردید. نتایج نشان داد که خوشه های مطلوب در قلمرو اجتماعی در نواجی شمالی و مرکز به سمت شمال، در قلمرو دسترسی در نواحی مرکزی و در قلمرو فیزیکی در نواحی شمالی شهر تهران اند. در نهایت تحلیل مکانی شاخص نهایی کیفیت مکان نشان داد که نواحی شمالی و مرکزی به سمت شمال شهر تهران محل تمرکز نواحی مطلوب، و بخش های غربی، جنوب غربی و تا حدودی جنوب شهر تهران محل تمرکز نواحی نامطلوب از لحاظ کیفیت مکان هستند. همچنین نتایج تحلیل همبستگی در مورد شاخص های نهایی در سه قلمرو اجتماعی، دسترسی فیزیکی بیانگر وجود رابطه مثبت معنادار بین شاخص نهایی قلمرو اجتماعی با شاخص نهایی قلمرو فیزیکی و قلمرو دسترسی است.
