تععین عدم قطعیت حاصل از داده ورودی در خروجی آنالیزهای مسیریابی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

چکیده

یکی از مهم ترین کاربردهای سامانه های اطلاعات مکانی در زمینه مدیریت بهینه فراهم آوردن تسهیلاتی در حمل و نقل است. قابلیت های تجزیه و تحلیل شبکه در سالمانه های اطلاعات مکانی، از جمله محاسبه کوتاه ترین مسیر، می تواند بسیار مفدی واقع شود. تا کنون معیارهای مختلفی از قبیل مسافت، زمان سفر، راحتی مسیر، زیبایی مسیر و مانند این ها برای انجام آنالیز کوتاه ترین مسیر در تجزیه و تحلیل شبکه در سامانه های اطلاعات مکانی در نظر گرفته شده اند. اما یکی از موضوعاتی که تا کنون در مورد این مسیریابی ها به آن توجه چندانی نشده، مسئله عدم قطعیت حاصل از خطاری داده ورودی در مسیر خروجی است. به عنوان مثال در مورد معیار طول خطاری موقعیت که تابعی از روش جمع آوری داده و مقیاس داده است می تواند در نتیجه آنالیزهای مسیریابی تاثیرگذار شود و نتایج آنالیزهای مسیریابی را تغییر دهد. این عدم قطعیت در مورد معیارهای دیگر مسیریابی نیز وجود دارد. در پژوهش حاضر کوشش شده است که راه حلی برای تعیین میزان عدم قطعیت در میسریابی های بر اساس معیار فاصله و زمان ارائه شود. برای این منظور از قوانین انتشار خطا برای مدل کردن عدم قطعیت معیار طول و از نظریه مجموعه های فازی برای مدل کردن عدم قطعیت معیار زمان استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که با استفاده از قوانین انتشار خطا و نظریه مجموعه های فازی درمدل سازی عدم قعطیت معیاهای طول و زمان می توان به جای ارائه مسیری واحد به عنوان خروجی، چندین مسیر مجزا را که هر کدان دارای طول ها و عدم قطعیت های متفاوتی هستند به کاربر اراده داد. آنگاه کاربر بر اساس نیاز خود مسیر مناسب را انتخاب خواهد کرد. نظریه ها و روش های ارائه شده در این مقاله در مطالعه ای موردی اجرا شده است. نتایج به دست آمده در مطالعه مذکور نشان داد که مدل کردن عدم قطعیت در آنالیزهای مسیریابی بر اساس معیار فاصله و زمان می تواند منجر به مسیرهایی هر چند کمی طولانی تر، اما مطمئن تر شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of the Uncertainty Derived from Input Data in Path Finding Analysis Output

چکیده [English]

Management of some facilities such as transportation is one of the most important applications of geographic information systems. In this field, the network capabilities of GIS such as computation of shortest path could be very useful. There are a variety of studies and researches on developing algorithms for shortest path finding. However, less attention has been paid on modeling the uncertainty of determined optimum path. The uncertainty of a determined optimum path is relevant to the accuracy of the input data. For example, when distance is considered as a criterion for determination of optimum path, the positional accuracy of the road network affect the reliability of the determined optimum path. This paper intends to model the uncertainty of optimum paths, where the optimality is determined based on distance and travel time criteria. Error propagation rules and fuzzy set theory were used respectively to model the uncertainty for distance criteria and travel time criteria. The developed model was implemented and tested for a case study in Iran. The results showed that by including uncertainty in a path finding problem, users can determine optimum paths, which may be a little bit longer (from length or travel time perspectives), but more reliable than the shortest or the fastest path. Using a reliable optimum path is preferred by many citizens (and especially emergency services) in comparison with uncertain shortest/fastest path

کلیدواژه‌ها [English]

  • Uncertainty
  • Fuzzy graph
  • Dijkestra algorithm
  • Dioeid
  • Gauss-Seidel’s algorithm