پهنه‌بندی مناطق حساس به زمین‌لغزش با استفاده از الگوریتم Fuzzy TOPSIS و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: ‌استان لرستان)

نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

ایران با توپوگرافی عمدتاً کوهستانی، فعالیت زمین‌ساختی و لرزه‌خیزی زیاد، و شرایط متنوع اقلیمی و زمین‌شناسی، مهم‌ترین شرایط طبیعی را برای وقوع زمین‌لغزش داراست. وجود عوامل مستعد ناپایداری دامنه‌ها مانند، شیب، زمین‌شناسی و کاربری اراضی از جمله عوامل ایجاد‌کنندة خطر زمین‌لغزش قلمداد می‌شوند. روش‌های فراوانی برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش وجود دارد، که در این مقاله از روش Fuzzy TOPSIS برای پهنه‌بندی مناطق مستعد زمین‌لغزش استفاده شده است. داده‌های مورد استفاده شامل اطلاعات شیب، جهت شیب، قابلیت اراضی، کاربری اراضی، فاصله از گسل و فاصله از رودخانه بودند. از تعداد 162 زمین‌لغزه ثبت‌شده در محدوده مورد مطالعه، 70 درصد آن به طور تصادفی به عنوان نقاط Training انتخاب شد و مابقی به عنوان نقاط آزمون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از روش‌های محاسبه فاصله تفرق حاکی از آن است، که در صورت استفادة همزمان، از هر سه شاخص درجه عضویت، درجه عدم عضویت و درجه عدم قطعیت، استفاده از فاصلة اقلیدسی ـ برای محاسبة فاصلة تفرق ـ در مقایسه با فاصلة همینگ ارجحیت دارد. نتایج حاصل از 4 روش محاسبه فاصله تفرق، نشان می‌دهد که الگوریتم Fuzzy TOPSIS کارایی مناسبی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش دارد.

کلیدواژه‌ها