برآورد ضریب محصولات کشاورزی کشت‌و ‌صنعت مغان و مطالعه رابطه تبخیر-تعرق با راندمان تولید محصولات

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات فضایی، پژوهشگاه فضایی ایران

2 دانشکده نقشه برداری (ژئودزی و ژئوماتیک)، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

چکیده

کمبود روزافزون منابع آب تجدیدپذیر در کشور، برآورد نیاز آبی مزارع را به یکی از اولویت‌‌های مهم مدیریت آب در کشاورزی تبدیل نموده است. نیاز آبی مزارع توسط مولفه‌‌های اقلیمی منطقه کنترل می‌شود و برابر است با تبخیر-تعرق مرجع که با یک ضریب ویژ‌ه (بسته به نوع محصول و منطقه جغرافیایی کاشت) اصلاح می‌گردد. در تحقیق حاضر، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست8، ضریب محصولات عمده کشاورزی منطقه کشت‌­و‌ صنعت مغان از دو روش برآورد و مقایسه شده ‌است. روش نخست بر مبنای اندازه‌گیری تبخیر-‌تعرق مزارع و روش دوم بر مبنای اندازه‌گیری شاخص گیاهی NDVI است. مقایسه این دو روش برای پنج محصول عمده منطقه نشان داد که مقدار خطای جذر میانگین مربعات قابل قبول (کمتر از 28/0) است. در ادامه، برای برآورد نیاز آبی محصولات، از ضریب محصول تولید شده بر مبنای تبخیر-‌تعرق استفاده شد. نیاز آبی محصولات با شش متد برآورد شد: ترکیب دو روش برآورد تبخیر-‌تعرق واقعی و سه روش برآورد تبخیر-‌تعرق مرجع. از میان آنها، متد متریک- پنمن مونتیث برای برآورد نیاز آبیاری بکارگرفته شد. تخمین نیاز آبیاری مستلزم کسرکردن بارش موثر از نیاز آبی است. برای برآورد بارش موثر، پس از بررسی چهار روش متداول، روش فائو برای شیب‌های کم ترجیح داده شد. نیاز آبیاری محصولات منطقه کشت‌و ‌صنعت مغان بر از حداقل 270 میلی‌متر (برای جو دیم) تا حداکثر 1500 میلی‌متر (برای باغ زیتون) برآورد شده است. . بررسی آماری اندازه‌گیری‌ها سه ساله وجود یک همبستگی را بین میزان عملکرد محصول و میزان تبخیر-‌تعرق مزارع آشکار کرد. همچنین مشخص شد که عملکرد محصولات با شاخص‌های طیفی گیاه نیز دارای رابطه معنی‌دار است. هدف نخست تحقیق حاضر، برآورد ضرایب محلی محصولات کشاورزی منطقه مغان است؛ هدف دوم، بررسی رابطه‌مندی ضریب محصولات کشاورزی و شاخص‌های طیفی آنها به‌منظور تخمین ضریب محصولات بصورت مستقیم از این شاخص‌‌هاست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of Crop Coefficients in the Moghan Cultivation Industry and the Study of Relationship between Evapotranspiration and Yield Performance

نویسندگان [English]

  • Ayoub Moradi 1
  • Hadiseh Babaei 1
  • Abbas Alimohammadi 2
  • Soheil Radiom 1
1 Iranian Space Research Center, Tehran, Iran
2 K.N. Toosi University of Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]

The increasing shortage of the renewable water resources in the country has made the farm water needs estimation to become as one of the important priorities in agricultural water management. Farm water needs are normally controlled by climatologic factors. It equals to the reference evapotranspiration which is corrected by a scaling factor associated to the crop kind and to local characteristics. In this research, using Landsat satellite imagery, we estimated and compared the crop coefficients for main agricultural crops in the Moghan cultivation industry, from two procedures: the first based on evapotranspiration measuring, and the second based on NDVI measuring. The comparisons in the case of the five main crops showed that the Root Mean Square Errors are within an acceptable range, leass than 0.28. In the following, the evapotranspiration based crop coefficient has been used in order to estimate farm water needs. Farm's water needs are indeed estimated by six methods: a combination of two actual evapotranspiration and three reference evapotranspiration ways. Among the six methods, the Metric/PenmanMonteith method was selected for final step, i.e. farm irrigation needs. The farm irrigation needs is equivalent to farm water need minus effective rain. We compared four different ways for estimating the effective rains but preferred the FAO method assigned for low slopes. Based on our results, farm irrigation needs in the Moghan cultivation industry range from 270 mm (for rainfed barley) to 1500 mm (olive groves). Statistical investigation in three years data revealed a dependency between yield performance and evapotranspiration rate. In addition, it showed that yield performance is correlated with crop spectral indices such as NDVI, LAI and SAVI. The primary goal of this research is to estimate local agricultural crop coefficient in the Moghan cultivation industry. The second goal is to investigate of relationships between crop coefficient and crop spectral indices in order to make the crop coefficient estimable directly from spectral indices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evapotranspiration
  • Crop Coefficient
  • Water Need
  • Moghan Cultivation Industry