وحید احمدی؛ عباس علیمحمدی؛ جلال کرمی
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 61-78
چکیده
مدیریت و برنامه‌ریزی آب شهری، به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها، اهمیت بسیار زیادی دارد. توسعة مناطق شهری، تبدیل شهرها به کلان‌شهر و افزایش پیچیدگی عوامل تأثیرگذار در مصرف آب در شهرها سبب دشواری مدیریت مصرف، تأمین و توزیع آب شده است. بنابراین، استخراج قوانین نقش مهمی در کشف الگو‌های حاکم بر مجموعة داده و کاهش پیچیدگی‌ها دارد. اصل نظریة ...
بیشتر
مدیریت و برنامه‌ریزی آب شهری، به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها، اهمیت بسیار زیادی دارد. توسعة مناطق شهری، تبدیل شهرها به کلان‌شهر و افزایش پیچیدگی عوامل تأثیرگذار در مصرف آب در شهرها سبب دشواری مدیریت مصرف، تأمین و توزیع آب شده است. بنابراین، استخراج قوانین نقش مهمی در کشف الگو‌های حاکم بر مجموعة داده و کاهش پیچیدگی‌ها دارد. اصل نظریة مجموعه‌های راف، که پائولاک در دهة 80 مطرح کرد، روشی توانمند و انعطاف‌پذیر در پردازش داده‌های دارای عدم قطعیت شمرده می‌شود و در این تحقیق، به‌منظور استخراج قوانین حاکم بر مصرف آب، به‌کار رفته است. در این تحقیق، از روش ترکیب الگوریتم‌های مجموعه‌های راف و ژنتیک از روش‌های داده‌کاوی، برای بهبود استخراج قوانین و طبقه‌بندی داده‌های آب مصرفی، با کاربری مسکونی در شهر تهران به‌منزلة منطقة مورد مطالعه استفاده شده است. داده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل داده‌های اجتماعی‌ـ اقتصادی، محیطی، اقلیمی و فنی‌ـ مدیریتی می‌شوند. این داده‌ها به دو زیرمجموعه، شامل 60% با هدف آموزش و 40% به‌قصد ارزیابی نتایج، تقسیم شدند. نتایج نشان می‌دهند که تلفیق الگوریتم‌های ژنتیک و مجموعه‌های راف کارآیی بالاتری برای استخراج مؤثر قوانین از داده‌های مصرف آب شهر تهران را دارند. دقت طبقه‌بندی مجموعه دادة آزمون، ازطریق قوانین استخراج‌شده از مجموعه‌های راف، 77% بود. پس از بهینه‌سازی قوانین با استفاده از الگوریتم ژنتیک در مجموعه‌های راف، دقت طبقه‌بندی در نسل ششم، با سرعت همگرایی متوسط، به 88% و در نسل دهم، به 92% افزایش یافت. براساس قوانین استخراج‌شده، عوامل مؤثر در مصرف سالیانة آب به‌ترتیب میزان تأثیرگذاری، جمعیت ساکن، آب‌بها، تراکم جمعیت در واحد سطح، بعد خانوار، موقعیت مکانی (عرض جغرافیایی)، تحصیلات ساکنان و سرانة فضای سبز به‌شمار می‌روند.
بهنام تشیع؛ عباس علیمحمدی
دوره 9، شماره 3 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 91-110
چکیده
در این مقاله، روش جدیدی برای مدل‌سازی کمی آثار سلامت محیط ناشی از سناریوهای ترافیکی پیشنهاد شده است. برای این منظور، دو مدل مبتنی بر سیستم‌های استنتاج فازی سلسله‌مراتبی عرضه شده است. در توسعة مدل مورد استفاده برای ارزیابی تأثیر سیستم حمل و نقل در غلظت ذرات معلق، از داده‌های مربوط به یک مدل پراکنش استفاده شده است. مدل رگرسیون کاربری ...
بیشتر
در این مقاله، روش جدیدی برای مدل‌سازی کمی آثار سلامت محیط ناشی از سناریوهای ترافیکی پیشنهاد شده است. برای این منظور، دو مدل مبتنی بر سیستم‌های استنتاج فازی سلسله‌مراتبی عرضه شده است. در توسعة مدل مورد استفاده برای ارزیابی تأثیر سیستم حمل و نقل در غلظت ذرات معلق، از داده‌های مربوط به یک مدل پراکنش استفاده شده است. مدل رگرسیون کاربری اراضی فازی1 حاصل افزون بر مزایایی همچون امکان مدل‌سازی تغییرات غلظت آلاینده با رزولوشن بالا، حجم پردازش مناسب و لحاظ‌کردن برهمکنش میان انتشار و فرایندهای آب‌وهوایی، امکان استفاده از داده‌های توصیفی و غیرقطعی را نیز دارد. برای توسعة مدل مورد استفاده در ارزیابی تأثیر غلظت ذرات معلق ناشی از ترافیک در سلامت، از یک متریک حاصل از مطالعات اپیدمیولوژیک استفاده شده است. مدل پیشنهادی قابلیت‌های متریک مذکور را، با ایجاد امکان مدل‌سازی عدم قطعیت ارتباط میان پارامترها و عدم قطعیت مقادیر پارامترها، بهبود داده است. برای افزایش کارآیی هر دو مدل، از ساختار سلسله‌مراتبی مبتنی‌بر مسئله و تولید و تنظیم هم‌زمان توابع عضویت و مجموعة قواعد ازطریق یادگیری استفاده شده است. برای بررسی کارآیی روش پیشنهادی، تأثیر سه سناریوی ترافیکی در سلامت محیطی در شهر اصفهان ارزیابی شده است. از میان سناریوهای یادشده، طرح مناطق کم‌انتشار و طرح زوج و فرد، به‌ترتیب، بیشترین و کمترین مزایای مرتبط با سلامت محیطی را دارند. نتایج حاصل نشان می‌دهد روش پیشنهادی برای ارزیابی سلامت محیطی، در مقایسه با روش‌های مشابه، دقت و کارآیی مطلوبی دارد.
روجا حسینی شفیع؛ عباس علیمحمدی؛ محمدحسن قاسمیان یزدی
دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1395، ، صفحه 17-34
چکیده
روش‌های بارزسازی تغییرات ابزاری قدرتمند در نمایش تغییرات در سطح زمین به‌شمار می‌آیند. برای افزایش دقت نقشۀ تغییرات تهیه‌شده می‌شود از تکنیک‌های چندمقیاسی که هم‌زمان مشاهدات را در مقیاس‌های بزرگ و کوچک انجام می‌دهند، استفاده کرد. در این تکنیک‌ها، افزون‌بر اطلاعات طیفی، اطلاعات مکانی موجود در تصویر نیز در پردازش دخالت داده ...
بیشتر
روش‌های بارزسازی تغییرات ابزاری قدرتمند در نمایش تغییرات در سطح زمین به‌شمار می‌آیند. برای افزایش دقت نقشۀ تغییرات تهیه‌شده می‌شود از تکنیک‌های چندمقیاسی که هم‌زمان مشاهدات را در مقیاس‌های بزرگ و کوچک انجام می‌دهند، استفاده کرد. در این تکنیک‌ها، افزون‌بر اطلاعات طیفی، اطلاعات مکانی موجود در تصویر نیز در پردازش دخالت داده می‌شود. یکی از این تکنیک‌ها، تکنیک چندمقیاسی موجک است. تکنیک موجک در بسیاری از زمینه‌های پردازش تصویر کاربرد دارد. در تحقیق حاضر، توانایی تکینک موجک در بارزسازی تغییرات با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای TM ارزیابی شده است. پارامترهای مورد نیاز برای تبدیل موجک تعداد سطوح تجزیه و موجک پایه‌اند. بنابراین، آثار موجک‌های پایۀ bior3/7 و db4 و سطوح تجزیۀ s=1 تا s=6 در نقشۀ تغییرات نهایی ارزیابی شده است. همۀ نتایج با استفاده از روش‌های بررسی دقت، شامل ضریب کاپا و دقت کلی، بیان شده‌اند. نتایج تأثیر نوع موجک پایۀ انتخاب‌شده و سطوح تجزیه را در نقشۀ تغییرات نهایی نشان می‌دهد. نقشۀ تغییرات محاسبه‌شده با استفاده از موجک پایۀ bior3/7 دقت کلی بالاتر و آمارۀ کاپای بهتری را درمقایسه با موجک پایۀ db4 نشان می‌دهد. به‌طوری‌که برای باند 3 با موجک پای، bior3/7 دقت کلی 51/90 و آمارۀ کاپا 79/0 و برای همین باند با موجک پایۀdb4 ، به‌ترتیب، برابر 80/89 و 79/0 است. پارامتر بعدی که در اینجا بررسی شده، تأثیر سطوح تجزیه در دقت نقشۀ بارزسازی تغییرات است. در هر دو، موجک پایه تا سطح تجزیۀ 3 روند صعودی دارد و سپس، سیر نزولی پیدا می‌کند. به‌طوری‌که بیشتر دقت کلی و آمارۀ کاپا مربوط به سطح تجزیۀ 3 در هر دو موجک پایه است. همچنین در این تحقیق بین تکنیک موجک و سه تکنیک تفاضل، نسبت و طبقه‌بندی نظارت‌شده مقایسه‌ای انجام شده است. بررسی نشان می‌دهد که تکنیک موجک نتایج بهتری دارد.
مهران شایگان؛ عباس علیمحمدی؛ علی منصوریان
دوره 5، شماره 1 ، تیر 1392
چکیده
طراحی الگوی فضایی کاربری اراضی، به معنای تعیین مساحت تخصیص داده شده به هر کاربری و توزیع مکانی آن، دارای اهمیت خاصی است و بایستی به نحوی انجام پذیرد که ضمن برآورده کردن نیازها و اهداف، از ظرفیت ها و منابع موجود به نحو مناسب استفاده گردد. در این تحقیق تعیین مساحت بهینه و تخصیص بهینه مکانی سه کلاس اصلی کاربری اراضی- شامل کشاورزی آبی و ...
بیشتر
طراحی الگوی فضایی کاربری اراضی، به معنای تعیین مساحت تخصیص داده شده به هر کاربری و توزیع مکانی آن، دارای اهمیت خاصی است و بایستی به نحوی انجام پذیرد که ضمن برآورده کردن نیازها و اهداف، از ظرفیت ها و منابع موجود به نحو مناسب استفاده گردد. در این تحقیق تعیین مساحت بهینه و تخصیص بهینه مکانی سه کلاس اصلی کاربری اراضی- شامل کشاورزی آبی و کشت دیم و اراضی مرتعی- به منظور افزایش بازدهی اقتصادی و کاهش فرسایش با ترکیب دو روش بهینه سازی چند هدفه نیل به مقصود و MOLA در زیر حوضه کویین انجام شد. ابتدا مساحت بهینه کلاس های عمده کاربری اراضی به صورت ریاضی با استفاده از مدل بهینه سازی چند هدفه نیل به مقصود تعیین شد. سپس بهینه سازی تخصیص مکانی کاربری رسیدن به وضعیت بهینه باید مساحت کشت دیم کاهش یابد و به مساحت کشاورزی آبی و مرتع افزوده شود، به طوری که با تبدیل وضع موجود به حالت بهینه- که نسبت مساحت کاربری های کشاورزی آبی، کشت دیم و مرتع در منطقه مورد مطالعه به ترتیب 11/17، 74/2، 15/80 درصد خواهد شد. از میزان فرسایش کاسته شود و بازدهی اقتصادی در قیاس با وضع موجود افزایش یابد. نتایج حاصل از مدل سازی نشان داد در صورت تغییر الگوی فعلی کاربری اراضی به الگوی بهینه، امکان کاهش 6/3 درصدی فرساش خاک و افزایش درآمد اقتصادی به میزان 5/13 درصد وجود دارد.
مهران شایگان؛ عباس علیمحمدی؛ علی منصوریان
دوره 4، شماره 2 ، شهریور 1391
چکیده
الگوی کاربری اراضی به واسطه افزایش فعالیت ها و دخل و تصرف های بشر بر زمین به منظور برآوردن نیازهای مختلف، دائماً در حال تغییر است. بهینه سازی تخصیص کاربری اراضی همانا یافتن بهترین الگوی ممکن با در نظر گرفتن نیازهای حاکم بر مقوله ی تخصیص است. اغلب جست و جوها و بهینه سازی های کاربری اراضی در دنیای واقعی، ماهیتاً دربردارنده ی چندین هدف ...
بیشتر
الگوی کاربری اراضی به واسطه افزایش فعالیت ها و دخل و تصرف های بشر بر زمین به منظور برآوردن نیازهای مختلف، دائماً در حال تغییر است. بهینه سازی تخصیص کاربری اراضی همانا یافتن بهترین الگوی ممکن با در نظر گرفتن نیازهای حاکم بر مقوله ی تخصیص است. اغلب جست و جوها و بهینه سازی های کاربری اراضی در دنیای واقعی، ماهیتاً دربردارنده ی چندین هدف اند. در این مطالعه قابلیت الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب نخبه گرا (NSGA-II) با طراحی و استفاده از دو نوع عملگر تقاطع یکنواخت (UC) و عملگر تقاطع دوبعدی (TDC) برای بهینه سازی تخصیص کاربری اراضی با اهداف چندگانه در بخشی از حوضه طالقان مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. داده های به کار رفته شامل نقشه کاربری اراضی سال 2002، توپوگرافی، خاک شناسی، اطلاعات مربوط به میزان فرسایش خاک و بازدهی اقتصادی از منطقه مورد مطالعه بوده است. اهداف مورد نظر شامل میزان فرسایش، میزان رواناب، تناسب اراضی، میزان فشردگی- سازگاری و بازدهی اقتصادی است. مدل طراحی شده با دو جمعیت اولیه متفاوت اجرا گردید. بار اول با جمعیت کاملاً تصادفی و بار دوم با تولید بازدهی اقتصادی است. مدل طراحی شده با دو جمعیت اولیه متفاوت اجرا گردید. بار اول با جمعیت کاملاً تصادفی و بار دوم با تولید جمعیت اولیه تصادفی راهنمایی شده که در آن نسبت مساحت کاربری های مختلف تعیین شده بود. نتایج نشان داد کارکرد عملگرهای تقاطع کاملاً تحت تأثیر شرایط اولیه قرار دارد و عملگر UC فاقد توانایی مناسب در ایجاد همگرایی کلی است. همچنین استفاده از تقاطع TDC با جمعیت اولیه راهنمایی شده، همگرایی را بسیار افزایش داد و موجب بهبود نتایج گردید. به لحاظ پیوستگی قطعات کلاس های مختلف کاربری نیز عملگر TDC بهتر از UC کارکرد داشته است. نتایج این مطالعه نشان داد که پس از بهینه سازی کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه، علاوه بر کاهش فرساش خاک، میزان سوددهی کلی نیز افزایش یافته است.
حمیدرضا زورقین؛ علی اصغر آل شیخ؛ عباس علیمحمدی؛ محمدحسن وحیدنیا
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1390
چکیده
درون یابی از جمله مهم ترین مسائل در علوم مکانی است؛ زیرا همیشه این نیاز وجود دارد که از یک حجم محدوده داده مجموعه ای از اطلاعات دقیق فراهم گردد. کریجینگ شاخص و کریجینگ شاخص نرم تقسیم می شود. الگوریتم ژنتیک در زمره ی الگوریتم های تکاملی است که برای یافتن یک جواب بهینه از مجموعه ای از جواب های بالقوه استفاده می شود. در این مقاله، از الگوریتم ...
بیشتر
درون یابی از جمله مهم ترین مسائل در علوم مکانی است؛ زیرا همیشه این نیاز وجود دارد که از یک حجم محدوده داده مجموعه ای از اطلاعات دقیق فراهم گردد. کریجینگ شاخص و کریجینگ شاخص نرم تقسیم می شود. الگوریتم ژنتیک در زمره ی الگوریتم های تکاملی است که برای یافتن یک جواب بهینه از مجموعه ای از جواب های بالقوه استفاده می شود. در این مقاله، از الگوریتم ژنتیک برای آموزش بهینه برخی از پارامترهای کریجینگ شاخص نرم با توجه به تابع هدف برای رسیدن به جواب بهینه استفاده می شود. در این تحقیق، از چهار روش کریجینگ معمولی، کریجینگ شاخص، کریجینگ شاخص نرم و کریجینگ شاخص نرم با الگوریتم ژنتیک بر یک مجموعه داده از 15 ایستگاه سینوپتیک استان مازندران استفاده گردید. داده های استفاده شده، مشاهدات بارندگی در این ایستگاه ها مربوط به بهمن ماه سال 1387 بود. با مقایسه مقادیر مشاهداتی و محاسباتی در دو حالت اعتبارسنجی متقابل و جکنایف در چهار روش ذکر شده ثابت گردید که روش کریجینگ شاخص نرم با الگوریتم ژنتیک دقیق ترین روش است. به عنوان معیار این تصمیم گیری، از میانگین قدر مطلق اختلاف بین مقادیر مشاهداتی و محاسباتی هر روش استفاده گردید. این کمیت برای روش کریجینگ شاخص نرم با الگوریتم ژنتیک برابر با 3/10 میلی متر است که نسبت به سه روش اول (3/12، 3/13 و 8/12) کمینه است.
سارا بهشتی فر؛ عباس علیمحمدی
دوره 2، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
تاثیر مکان نیروگاه ها بر میزان هزینه تولید و انتفال انرژی و تاثیرات زیست محیطی و اقتصادی-احتماعی نیروگاه های حرارتی، انتخاب مکان مناسب برای این تاسیسات را ضروری می نماید. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) امکان بررسی و تلفیق اطلاعات مورد نیاز برای مکان یابی را به گونه ای موثر فراهم می کند. به دلیل تاثیر شدید خطای داده های ورودی در فرایند ...
بیشتر
تاثیر مکان نیروگاه ها بر میزان هزینه تولید و انتفال انرژی و تاثیرات زیست محیطی و اقتصادی-احتماعی نیروگاه های حرارتی، انتخاب مکان مناسب برای این تاسیسات را ضروری می نماید. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) امکان بررسی و تلفیق اطلاعات مورد نیاز برای مکان یابی را به گونه ای موثر فراهم می کند. به دلیل تاثیر شدید خطای داده های ورودی در فرایند مکان یابی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی، در نوشتار حاضر ضمن شناسایی عوامل و معیارهای مهم در تعین مکان مناسب برای احداث نیروگاه های حرارتی (از نوع گازی، نظیرشیب، ارتفاع، رودخانه، محدوده شهر و خط لوله گاز در استان بوشهر، نحوه اثر گذاری عدم اطمینان در هر یک از عوامل مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از اطلاعات استخراج شده از نقشه هایی با مقیاس 1:250000 و 1:1000000 به عنوان فاکتورهای ورودی استفاده شده و به کمک روش شبیه سازی مونت کارلو، نقشه های احتمالاتی برای هر فاکتور ورودی تولید شده اند. مکان یابی، از طریق نقشه ها با مدل های بولین و هم پوشانی شاخص صورت گرفته است. برای بررسیعدم طمینان در مدل بولین، احتمال انتخاب هر مکان با توجه به انتخاب یا عدم انتخاب آن در سناریوهای مختلف، تعیین گردیده است. با ترکیب مدل های عدم اطمینان و هم پوشانی شاخص، علاوه بر ارزیابی تناسب مکان ها، میزان عدم اطمینان مکان یابی در قسمت های مختلف نقشه نیز مشخص شده است. نتایج به دست آمده می توانند به رتبه بندی و تعیین دقیق تر مکان ها و نیز تعیین میزان اطمینان موجود در نتایج مکان یابی کمک کنند. همچنین با تحلیل نتایج می توان مشخص کرد که برای بالا بردن میزان اطمینان مکان یابی، کیفیت کدام لایه ورودی در چه مکان یا مکان هایی نیاز به اصلاح و ارتقا دارد.
جواد صابریان؛ عباس علیمحمدی
دوره 1، شماره 1 ، تیر 1388
چکیده
داده های تهیه شده از طریق درون یابی در بسیاری از پروژه های اجرایی و مهندسی و مطالعاتی در زمینه های مختلف مانند زمین شناسی، هواشناسی، مدیریت بحران، منابع طبیعی و محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند. رایج ترین معیارها بیان کننده میزان دقت درون یابی، برآورد خطای جذر میانگین مربعات (RMSE) و نمایش بزرگی خطا در نقاط نمونه با ارتفاع معلوم اند ...
بیشتر
داده های تهیه شده از طریق درون یابی در بسیاری از پروژه های اجرایی و مهندسی و مطالعاتی در زمینه های مختلف مانند زمین شناسی، هواشناسی، مدیریت بحران، منابع طبیعی و محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند. رایج ترین معیارها بیان کننده میزان دقت درون یابی، برآورد خطای جذر میانگین مربعات (RMSE) و نمایش بزرگی خطا در نقاط نمونه با ارتفاع معلوم اند که به علت مکانی بنودن یا فراگیر نبودن اطلاعات، اشخص های مذکور قابلیت استفاده محدودی دارند، زیرا RMSE میانگین خطاری درون یابی در نقاط محدودی را نشان می دهد و نمایش بزگی خطا در نقاط نمونه با ارتفاع معلوم نیز برای آگاهی از میزان خطا و قابلیت اطمینان درون یابی در هر نقطه و موقعیت دلخواه قابل استفاده نیست. بدین تربیت، به نظر می رسد که ایجاد روش های موثرتر و کاربردی تر برای ارزیابی و نمایش مکانی دقت خروجی درون یابی در کنار RMSE ضرورت دارد. در این مقاله، ضمن بیان برخی از محدویت های خطای جذر میانگین مربعات (RMSE)، روشی کاربردی مبتنی بر مثلث بندی نقاط با ارتفاع معلوم برای مدل سازی و تهیه نقشه خطاری درون یابی ارائه شده است. در این روش ویژگی های هندسی مثلث های محاط بر نقاط مجهول – مانند محیط، مساحت و اختلاف ارتفاع بین رئوس برای مدل سازی و پیش بینی خطا – مورد استفاده قرار می گیرد. کارای روش پیشنهادی با استفاده از مطالعه موردی، بررسی گردیده و رابطه معنی داری بین خطای واقعی و خطای برآورد شده با مدل، مشاهده شده است. تولید لایه قابلیت اطمینان درون یابی نه تنها برای ارزش گذاری و استفاده موثر از نقشه های حاصل از درون یابی می تواند مفید باشد، بلکه برای نمونه برداری تکمیلی و ترمیم نقاط ضعف نقشه های تولید شده با درون یابی نیز می تواند قابل استفاده باشد.
