فاطمه کافی؛ الهام یوسفی روبیات؛ فاطمه جهانی شکیب
چکیده
جهان در حال گرم‌شدن است و جمعیت جهان به سکونت در شهرها روی می‌آورند. این دو حقیقت در ظاهر با هم ارتباطی ندارند اما پدیده‌ای به نام «جزیرة حرارتی شهری» این دو را به هم پیوند می‌دهد. UHI یکی از معمول‌ترین پدیده‌های اقلیم شهری است که در آن برخی مناطق شهری، به‌ویژه مراکز شهرها، چند درجه از مناطق اطراف خود گرم‌تر می‌شوند. مطالعة ...
بیشتر
جهان در حال گرم‌شدن است و جمعیت جهان به سکونت در شهرها روی می‌آورند. این دو حقیقت در ظاهر با هم ارتباطی ندارند اما پدیده‌ای به نام «جزیرة حرارتی شهری» این دو را به هم پیوند می‌دهد. UHI یکی از معمول‌ترین پدیده‌های اقلیم شهری است که در آن برخی مناطق شهری، به‌ویژه مراکز شهرها، چند درجه از مناطق اطراف خود گرم‌تر می‌شوند. مطالعة این پدیده و بررسی مکانیسم آن برای برنامه‌ریزی‌های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. در پژوهش حاضر، به‌منظور برآورد LST، از چهار الگوریتم تک‌کانالة لندست، تک‌پنجره، معادلة پلانک و معادلة انتقال تابش در محیط نرم‌افزار QGIS، در بازة زمانی 2000 و 2019 طی فصل‌های تابستان و زمستان در شهر بیرجند استفاده شده و نیز اثر تغییر کاربری در جزیرة حرارتی بررسی شده است. ابتدا دمای سطح زمین در شهر بیرجند، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست، 7 سنجندة +ETM و لندست 8، سنجندة TIRS/OLI طی سال‌های 2000 و 2019 ازطریق چهار روش استخراج شد. به‌منظور بررسی توانایی کلی الگوریتم‌ها در محاسبة دمای سطح زمین، شاخص‌های آماری میانگین خطای مربعات، ضریب ناش‌ـ ساتکلیف، میانگین خطای مطلق و ضریب تعیین به‌کار رفت. نتایج نشان داد که الگوریتم تک‌کانالة لندست، در محاسبة دمای سطح زمین در شهر بیرجند، دقت بیشتری در قیاس با الگوریتم‌های دیگر دارد.
بهروز ابراهیمی هروی؛ کاظم رنگزن؛ حمیدرضا ریاحی بختیاری؛ ایوب تقی‌زاده
دوره 8، شماره 3 ، تیر 1395، ، صفحه 59-76
چکیده
دما یکی از شاخصترین پارامتر‌های اقلیمی و از اصلی‌ترین عوامل اثرگذار در برنامه‌ریزی شهرها محسوب می‌شود زیرا هدایتکنندة نوع تسهیلات اختصاصیافته در شهرها و حتی تعیینکنندۀ ساختار، شکل و بافت شهری است. دمای سطح فاکتور اصلی در تعادل انرژی کره‌زمین بوده و به عنوان ورودی مدل‌های تغییرات آبوهوایی و جزایر حرارتی شهری به‌کار ...
بیشتر
دما یکی از شاخصترین پارامتر‌های اقلیمی و از اصلی‌ترین عوامل اثرگذار در برنامه‌ریزی شهرها محسوب می‌شود زیرا هدایتکنندة نوع تسهیلات اختصاصیافته در شهرها و حتی تعیینکنندۀ ساختار، شکل و بافت شهری است. دمای سطح فاکتور اصلی در تعادل انرژی کره‌زمین بوده و به عنوان ورودی مدل‌های تغییرات آبوهوایی و جزایر حرارتی شهری به‌کار می‌رود. دمای کلانشهرها در مقایسه با مناطق شهری و روستایی اطراف بیشتر و مشهودتر است که به این پدیده «جزیرة حرارتی شهری» گفته می‌شود. کلانشهر کرج سومین کلانشهر بزرگ و دومین شهر مهاجرپذیر ایران (پس از کلانشهر تهران) است و به‌علت داشتن چنین جایگاهی، بررسی حرارتی آن بیش از پیش احساس می‌شود. در این تحقیق دمای سطح زمین در کلانشهرکرج با استفاده از تصاویر ماهوارة لندست8 (چهار تصویر) در سال‌های 2013 و 2014، به کمک روش‌های گوناگون استخراج شد. روش‌های مورد استفاده شامل پنجرة تکی، سبال، استفان- بولتزمن، تککانالی (توسعه‌داده‌شده توسط مونیوس و سوبرینو[1]، 2003)، تککانالی (توسعه‌داده‌شده توسط مونوس و همکاران، 2014)، پنجرۀ مجزا و دفتر علوم لندست است. در نهایت، با استفاده از شاخص آماری میانگین خطای مطلق روش‌های گوناگون مقایسه شد و بهترین روش، به‌واسطه نزدیکی به دادة زمینی انتخاب شد. نتایج نشان داد بهترین روش مورد استفاده روش سبال باند 11 با مقدار میانگین خطای مطلق 98/7 است؛ ضمن آنکه در حالت کلی، باند 11 ماهوارة لندست 8، به‌منظور استخراج دمای سطح زمین نتایج قابل اعتمادتری نسبت به باند 10 تولید می‌کند. همچنین بررسی نتایج در تاریخ‌های مختلف مشخص کرد تصاویر نیمة دوم سال در مقایسه با نیمة اول سال، تخمین دقیقتر و نتایج نزدیکتری به واقعیت تولید می‌کنند.
