آذر پویان جم؛ حسن محمودزاده
چکیده
افزایش جمعیت شهرنشین، در پی مهاجرت از روستاها و گاه توسعة ناهماهنگ روستاها و تبدیل آنها به شهر، از عوامل مشکلزا در ساختار محیطی کشورهای درحالتوسعه محسوب میشود. از نتایج آن نیز تغییرات اکولوژیکی، بهویژه تخریب مناظر طبیعی و کاهش آنها بهنفع مناظر انسانساخت و برهمخوردن الگوهای مکانی پوشش طبیعی است. هدف از این پژوهش ...
بیشتر
افزایش جمعیت شهرنشین، در پی مهاجرت از روستاها و گاه توسعة ناهماهنگ روستاها و تبدیل آنها به شهر، از عوامل مشکلزا در ساختار محیطی کشورهای درحالتوسعه محسوب میشود. از نتایج آن نیز تغییرات اکولوژیکی، بهویژه تخریب مناظر طبیعی و کاهش آنها بهنفع مناظر انسانساخت و برهمخوردن الگوهای مکانی پوشش طبیعی است. هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات اکولوژیکی و تحلیل الگوهای حاکم بر چشماندازهای شهرستان ورزقان، با استفاده از متریکهای کمّی و کیفی سیمای سرزمین در سالهای 1363، 1381، 1398 است. ماهیت تحقیق توسعهایـ کاربردی و توصیفیـ تحلیلی است. دادهها ازطریق مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی گرد آمد؛ پس از تهیة نقشههای پوشش زمین، کشف تغییرات محاسبه شد و متریکهای کمّی و کیفی سیمای سرزمین، با روشهای مبتنیبر سنجش از دور، اندازهگیری شد. نتایج نشان داد بیشترین تغییرات در زمینة کلاسهای پوشش گیاهی، بهویژه در سطح کمتراکم و در بازة سالهای 1381 تا 1398 بوده است که علاوهبر کاهش مساحت، شامل افزایش تعداد لکه نیز میشود. در این بازه، رشد کلاس بایر و مرتع بیشتر است. همچنین دو متریک کمّی تعداد لکه (NE) و درصد چشمانداز (PLand)، از متریکهای کمّی و شاخص مساحت لکه (Patch Area) و فشردگی لکه (Patch Compactnees) بهنحو مطلوبتری تغییرات و الگوهای حاکم بر سیمای یک سرزمین را نشان میدهند.