رضا جعفری؛ مرتضی انصاری؛ مصطفی ترکش
چکیده
دما مهم‌ترین پارامتر اقلیمی در مطالعة تغییرات مکانی و زمانی فنولوژی گیاهان است؛ ازاین‌رو مطالعة حاضر با هدف بررسی پتانسیل داده‌های دمایی سنجندة مودیس در تهیة نقشه‌های درجة روزرشد (GDD) و مراحل گوناگون فنولوژی، درمورد گونه‌های مرتعی Astragalus effusus و Bromus tomentllus، در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. نقشه‌های دمایی (حداکثر، حداقل و میانگین)، ...
بیشتر
دما مهم‌ترین پارامتر اقلیمی در مطالعة تغییرات مکانی و زمانی فنولوژی گیاهان است؛ ازاین‌رو مطالعة حاضر با هدف بررسی پتانسیل داده‌های دمایی سنجندة مودیس در تهیة نقشه‌های درجة روزرشد (GDD) و مراحل گوناگون فنولوژی، درمورد گونه‌های مرتعی Astragalus effusus و Bromus tomentllus، در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. نقشه‌های دمایی (حداکثر، حداقل و میانگین)، GDD و مراحل متفاوت فنولوژی گونه‌های یادشده از داده‌های مودیس متعلق به فصل رویش در سال‌های 1396 و 1397 استخراج و با استفاده از داده‌های ایستگاه‌های هواشناسی و همچنین داده‌های فنولوژی میدانی در سه سایت مرتعی در منطقه با ارتفاع‌های متفاوت، ازطریق آزمون پیرسون مقایسه و صحت‌سنجی شد. نتایج حاکی از آن بود که تولیدات دمایی و GDD حاصل از تصاویر مودیس، به‌ترتیب، با داده‌های دمایی ایستگاه‌های هواشناسی و نیز GDD محاسبه‌شده در سایت‌ها بیش از 91 و 99% همبستگی دارد (p<0.001). نقشه‌ها مقدار GDD را، در اوایل فصل رویش، کمتر از 16 و در اواخر این دوره، بیش از 5200 نشان دادند که به‌ترتیب، بیانگر یک مرحله و تمامی مراحل فنولوژی گونه‌های مطالعاتی در منطقه بود. یافته‌های تحقیق نشان داد که مراحل فنولوژی گونه‌های مورد بررسی را می‌توان با استفاده از داده‌های مودیس، ازلحاظ مکانی و زمانی، از هم تفکیک کرد. با توجه به اینکه حفظ بقای گونه‌ها و بهره‌برداری پایدار از مراتع مستلزم آگاهی از مراحل گوناگون فنولوژی است، نقشة فنولوژی گونه‌ها می‌تواند ابزار کارآمدی، در مدیریت مراتع در سازمان‌های مرتبط، محسوب شود.
