نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه یزد
2 دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
پایش خشکسالی جهت هشدار سریع به خطر خشکسالی بسیار حیاتی و مهم میباشد در این پژوهش سعی بر این شده است که شاخص پایش خشکسالی VDI بر اساس باندهای مختلف داده های ماهوارهای مادیس با تفکیک مکانی متوسط توسعه یابد. شاخص VDI به تنش آب در گیاهان میپردازد. مطالعات طیفی نشان داده است که بازتابندگی باند مادون قرمز موج کوتاه (SWIR) با محتوای آب برگ ارتباط منفی دارد و به دلیل حساس بودن SWIR به محتوای آّب برگ، به طور گستردهای در ایجاد شاخصهای مختلف سنجش از دور از جمله VDI ، جهت اطلاع از محتوای آب گیاهان استفاده شده است . در این پژوهش به ارزیابی نقشههای خشکسالی تولید شده شاخص VDI بر اساس میزان حساسیت به رطوبت توسط بازتابش باندهای مادون قرمز موج کوتاه SWIR (5 و 6) مادیس پرداخته شد. بدین منظور از تصاویر ماهوارهای مادیس و دادههای بارش ماهانه مدل جهانی GLDAS در محدوده استان سیستان وبلوچستان در یک دوره زمانی 19 ساله (2018-2000) استفاده گردید. جهت ارزیابی دقت نقشه های محاسبه شده بر اساس دو باند از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج میزان همبستگی بالایی میان شاخص VDI با باند 6 و دادههای بارش نشان داد و همچنین نشان داده شد که باند 6 موج کوتاه مادون قرمز(SWIR) در استان سیستان و بلوچستان به شرایط خشک خاک بیشترین واکنش را نشان میدهد از این رو در این مطالعه استفاده از شاخص VDI بر اساس باند 6 را برای شناسایی زود هنگام و نظارت بر خشکسالی کشاورزی در برنامههای عملیاتی مدیریت خشکسالی پیشنهاد می کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
حساسیت سنجی شاخص خشکی پوشش گیاهی (VDI) به بازتابش باندهای مختلف مادون قرمز موج کوتاه در مناطق خشک و نیمه خشک مطالعه موردی : استان سیستان و بلوچستان
نویسندگان [English]
- کمال امیدوار 1
- massumeh nabavi zadeh 1
- احمد مزیدی 1
- حمید رضا غفاریان مالمیری 1
- پیمان محمودی 2
1 دانشگده علوم انسانی /دانشگاه یزد/
2 دانشگده علوم انسانی /دانشگاه سیستان و بلوچستان/
چکیده [English]
پایش خشکسالی جهت هشدار سریع به خطر خشکسالی بسیار حیاتی و مهم میباشد در این پژوهش سعی بر این شده است که شاخص پایش خشکسالی VDI بر اساس باندهای مختلف داده های ماهوارهای مادیس با تفکیک مکانی متوسط توسعه یابد. شاخص VDI به تنش آب در گیاهان میپردازد. مطالعات طیفی نشان داده است که بازتابندگی باند مادون قرمز موج کوتاه (SWIR) با محتوای آب برگ ارتباط منفی دارد و به دلیل حساس بودن SWIR به محتوای آّب برگ، به طور گستردهای در ایجاد شاخصهای مختلف سنجش از دور از جمله VDI ، جهت اطلاع از محتوای آب گیاهان استفاده شده است . در این پژوهش به ارزیابی نقشههای خشکسالی تولید شده شاخص VDI بر اساس میزان حساسیت به رطوبت توسط بازتابش باندهای مادون قرمز موج کوتاه SWIR (5 و 6) مادیس پرداخته شد. بدین منظور از تصاویر ماهوارهای مادیس و دادههای بارش ماهانه مدل جهانی GLDAS در محدوده استان سیستان وبلوچستان در یک دوره زمانی 19 ساله (2018-2000) استفاده گردید. جهت ارزیابی دقت نقشه های محاسبه شده بر اساس دو باند از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج میزان همبستگی بالایی میان شاخص VDI با باند 6 و دادههای بارش نشان داد و همچنین نشان داده شد که باند 6 موج کوتاه مادون قرمز(SWIR) در استان سیستان و بلوچستان به شرایط خشک خاک بیشترین واکنش را نشان میدهد از این رو در این مطالعه استفاده از شاخص VDI بر اساس باند 6 را برای شناسایی زود هنگام و نظارت بر خشکسالی کشاورزی در برنامههای عملیاتی مدیریت خشکسالی پیشنهاد می کند.
کلیدواژه‌ها [English]
- Drought, VDI Vegetation Drought Index, SWIR Shortwave Infrared Bands, GLDAS Global Model Precipitation Data, Sistan &
- Baluchestan Province
)