نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

چکیده

در کشورهای درحال توسعه، به دلیل رشد سریع و بدون برنامه ریزی شهر در گذشته، در برخی موارد کاربری های ناسازگار در مجاروت همدیگر قرار گرفته اند، که این خود منجر به پایین ماندن سطح کیفیت زندگی و کاهش کارایی کاربری های مختلف شده است. هدف این مقاله، تکوین و توسعه نوعی سامانه مکانی پشتیبان تصمیم گیری در مسائل مربوط به ارزیابی سازگاری بین کاربری های شهری است. در این مقاله سازگاری بین کاربرهای شهری در سطح ریزدانه و در شعاع کاربری های همسایه بررسی شده است. پنج عامل آلودگی صوتی، آلودگی هوا، راحتی و آسایش، امنیت و زیبایی شناسی به عنوان عوامل موثر در ارزیابی سازگاری در نظر گرفته شده اند که ماتریس سازگاری به عنوان ابزاری به منظور ارزیابی سطح سازگاری بین دو کاربری شهری مورد استفاده قرار گرفته است. از تکنیک دلفی نیز برای دستیابی به توفق گروهی بین کارشناسان برنامه ریزی شهری استفاده شده است. به منظور توسعه مدل مورد نظر، از مفاهیم و ابزارها و روش های تصمیم گیری گروهی، تصمیم گیری چند شاخصه فازی و فرایند تحلیل سلسه مراتبی، برای ایجاد سامانه مورد نیاز در محیط GIS استفاده شده است. در این مدل، تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه فازی با ابزار تحلیلی GIS تلفیق شده است، تا بتوان کاربری های ناسازگار در سطح شهر را با توجه به عوامل مختلف، استخراج کرد. مدل پیشنهادی این تحقیق ب همراه محیط نرم افزاری توسعه یافته مربوط، برای بخشی از منطقه هفت شهر تهران پیاده سازی و آزمایش شد نتایج مدل می تواند به عنوان ابزاری برای کمک به مدیران شهری به منظور مطالعه بهتر و ضعیت شهری و جلوگیری از توسعه مناطق با بافت نامناسب، با هدف تضمین توسعه پایدار به کار گرفته شود. توسعه مدل ارزیابی سازگاری کاربری های تفصیلی شهری در مقیاس همسایگی، ارائه روشی به منظور تعیین کاربری ها ناسازگار با توجه به تاثر همزمان عوامل موثر در سازگاری، به کارگیریتئوری فازی در محاسبه ناسازگاری بین کاربری ها و یکپارچه سازی GIS و روش های تصمیم گیری چند معیاری در حل مسئله ناسازگاری، از نتایج مهم این تحقیق به شمار می آید. شاخص سازگاری می تواند به عنوان معیاری به منظور پیشنهاد و اولویت بندی چندین کاربری مناسب برای هر زمین شهری مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها