نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا نگهدارصابر ¹
• شهره دیداری ²
• مجتبی پاکپرور ³
• علیرضا عباسی ⁴

¹ استادیار پژوهشی بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز

² استادیار بخش مهندسی آب، دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز

³ استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز

⁴ کارشناس بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز

چکیده

بلوط ایرانی، طی سال‌های اخیر، تحت تأثیر پدیدة زوال بلوط قرار گرفته و این پدیده موجب ازدست‌رفتن بخش‌های وسیعی از جنگل‌های بلوط در عرصه‌های زاگرس شده است. به‌‌دلیل پوشش زمانی مناسب و وضوح زمینی مطلوب تصاویر جدید ماهواره‌ای، کاربرد آنها در تشخیص این پدیده امیدبخش به‌نظر می‌رسد. در این تحقیق، قابلیت‌های مکانی تصاویر سنجندة اسپات6 با توان تفکیک مکانی 1.5 متر در باند پانکروماتیک و 6 متر در باندهای چندطیفی، در تشخیص خشکیدگی درختان بلوط در منطقة جنگلی کهمره، از بخش‌های شهرستان شیراز در استان فارس، بررسی شد. مقادیر شاخص‌های گوناگون گیاهی شامل NDVI، EVI، TDVI، SAVI، RNDVI، OSAVI، DVI و MSR، با درصدهای متفاوت خشکیدگی درختان بلوط به‌صورت متناظر، در نمونه‌های زمینی و تصویر ماهواره‌ای ارزیابی شد. براساس نتایج به‌‌دست‌‌آمده، معادلة رگرسیونی بین مقادیر انحراف معیار TDVI و خشکیدگی بیشتر از 30%، در هریک از پایه‌های درختان بلوط، به‌صورت y=17.92(x-0.06)^-0.32 با ضریب تبیین R²=82% برآورد شد. پایش مناطق جنگلی برای درک روند زوال یا بهبودی درختان آن کمک شایان توجهی به دست‌اندرکاران مدیریت مناطق جنگلی خواهد کرد؛ بنابراین، استفاده از نتایج این تحقیق می‌تواند مدرکی برای مقایسة پایش مقاطع زمانی آینده با وضعیت موجود باشد.

کلیدواژه‌ها

• اسپات
• شاخص سبزینگی
• پراکنش مکانی خشکیدگی درختان
• خشکیدگی بلوط

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Persian Oak Forests Dieback Using Spot 6 (Case Study- Kohmareh District in Fars province)

نویسندگان [English]

• Mohammadreza Negahdarsaber ¹
• Shohreh Didari ²
• Mojtaba Pakparvar ³
• Alireza Abbasi ⁴

¹ Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

² Department of water engineering, Agriculture Faculty, Shiraz university

³ Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

⁴ Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

چکیده [English]

Iranian oak has been affected by oak canopy level dieback in recent years. This phenomenon has led to damage a vast part of the oak forests in the Zagros arena. As to the suitable temporal and spacial resolution of the recent satellite images, it seems promising to detect the forest dieback by remote sensing. The spatial capabilities of Spot6 images with pan and spectral resolution of 1.5 and 6 m, respectively in detecting the drying of oak trees was investigated. The forest area was located on ​​Kuhmareh district of Shiraz in Fars province. The values of different indices such NDVI, EVI, TDVI, SAVI, RNDVI, OSAVI, DVI, MSR of each tree stocks was obtained and the corresponding quantity of dryness was determined at the filed. The best correlation was obtained between TDVI and the observed data. A non-linear function was built based on TDVI standard deviation to predict the dryness of more than 30% as y=17.92(x-0.06)^-0.32 with an R² = 82%. Monitoring forest areas to understand the decline or recovery of trees will be of great help to the forest management community. Therefore, using the results of this study can be a proof to compare the current situation with future periods.

کلیدواژه‌ها [English]

• Oak dieback
• SPOT 6
• Tree desiccation map
• Vegetation index