وحید احمدی؛ عباس علیمحمدی
چکیده
ارزیابی خشکسالی، ازنظر زمانی و مکانی، برای برنامه‌ریزی‌های کاهش خسارات در استان کردستان اهمیت بسیاری دارد. در این تحقیق، از شاخص بارش استانداردشده و همچنین، شاخص پوشش گیاهی بارزشدة استخراجی از تصاویر ماهواره‌ای، به‌منزلة پارامتر تعیین‌کنندة خشکسالی، استفاده شده است. به‌این‌منظور، دادههای آماری ایستگاه‌های هواشناسی ...
بیشتر
ارزیابی خشکسالی، ازنظر زمانی و مکانی، برای برنامه‌ریزی‌های کاهش خسارات در استان کردستان اهمیت بسیاری دارد. در این تحقیق، از شاخص بارش استانداردشده و همچنین، شاخص پوشش گیاهی بارزشدة استخراجی از تصاویر ماهواره‌ای، به‌منزلة پارامتر تعیین‌کنندة خشکسالی، استفاده شده است. به‌این‌منظور، دادههای آماری ایستگاه‌های هواشناسی شامل حداکثر دمای ماهیانه، مجموع بارش سالیانه و نیز تصاویر سنجندة مادیس به‌کار رفته است. با مقایسة پارامترهای هواشناسی شامل میانگین دمای سالیانه، میزان بارش سالیانه و همچنین مقایسة نقشه‌های شاخص بارش استاندارد و شاخص پوشش گیاهی بارزشده، وضعیت خشکسالی منطقه در دورة زمانی هفده‌ساله‌ای بررسی شده است. نتایج بررسی دو شاخص بارش استانداردشده و پوشش گیاهی بارزشده نشان می‌دهد که خشکسالی ناشی از تغییرات بارشی دارای راستای غرب به شرق است و پدیدة خشکسالی در مناطق شرقی شدت بیشتری دارد. در این راستا، مناطق جنوبی حساسیت بالاتری نشان داده‌اند که در مجموع، مناطق جنوبی، به‌ویژه جنوب‌شرق استان، بیشترین آسیب‌پذیری را در پدیدة خشکسالی داشته‌اند. مناطق دارای حساسیت بسیار بالای خشکسالی حدود 10% مساحت اراضی استان را پوشش می‌دهد و این درحالی است که 91% از مساحت مناطق با حساسیت بسیار زیاد خشکسالی در کاربری کشت گندم دیم قرار دارد.
امیرحسین وحدت؛ عباس علی محمدی
چکیده
مدلسازی ارتباط بین کاربری با آلودگی هوا کاربردهای فراوانی در مطالعات شهری دارد اما نقش کاربری و پارامترهای گوناگون آن در تغییر غلظت آلودگی هوا، در ساعات متفاوت، می‌تواند در پیش‌بینی دقیق‌تر مکانیـ زمانی آلودگی به‌کار رود. در این پژوهش، با مدلسازی رگرسیون کاربری اراضی (LUR) ساعتی به‌منظور پیش‌بینی مکانیـ زمانی آلایندة ...
بیشتر
مدلسازی ارتباط بین کاربری با آلودگی هوا کاربردهای فراوانی در مطالعات شهری دارد اما نقش کاربری و پارامترهای گوناگون آن در تغییر غلظت آلودگی هوا، در ساعات متفاوت، می‌تواند در پیش‌بینی دقیق‌تر مکانیـ زمانی آلودگی به‌کار رود. در این پژوهش، با مدلسازی رگرسیون کاربری اراضی (LUR) ساعتی به‌منظور پیش‌بینی مکانیـ زمانی آلایندة مونوکسید کربن (CO)، پارامترهای مؤثر در تغییرات زمانی و مکانی این آلاینده، در طول شبانه‌روز، بررسی شده است. دادههای ساعتی ثبت‌شده در 21 ایستگاه سنجش آلودگی هوا در شهر تهران، طی فصل تابستان، جمعآوری شده و پارامترهای پیش‌‌بینی‌کننده — شامل تراکم و فاصله از متغیرهای متفاوت، مانند شبکة راهها، پوشش گیاهی، ارتفاع و کاربری‌های اراضی گوناگون در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) — شکل گرفته است. یک مدل کلی و هشت مدل ساعتی در ساعت‌های 3 بامداد، 6 صبح، 9 صبح، 12 ظهر، 3 بعدازظهر، 6 عصر، 9 شب و 12 شب ایجاد شده است. ضریب تعیین ( ) مدل کلی ایجادشده برابر با 0.7899 است که عملکرد مطلوب و کارآیی این مدل را نشان می‌دهد. پس از تحلیل مدل‌های ساعتی تولیدشده، تفاوت‌هایی در پارامترهای به‌کاررفته در این مدل‌ها مشاهده شد که بیان می‌کنند تغییرات زمانی نیز، به‌همراه تغییرات مکانی، نقش مؤثری در تشکیل مدل‌ها در طول شبانه‌روز ایفا می‌کنند. مدل‌های ساعتی در بازة 0.51 تا 0.92 قرار دارند که بالاترین آن مربوط به مدل‌های ساعات شبانه و پایین‌‌ترین آن مربوط به ساعات ظهرگاهی است. پارامترهای راه‌های دسترسی محلی اصلی و فرعی و مراکز تجاری و اداری بیشترین تأثیر را در افزایش آلایندة CO، در ساعات متفاوت شبانه‌روز، دارند و وجود اماکن و فضاهای سبز، ورزشی و نیز درمانی در مناطق شهری مکان‌هایی با غلظت پایین‌تر آلایندة CO به‌وجود می‌آورند.
وحید احمدی؛ عباس علیمحمدی؛ جلال کرمی
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 61-78
چکیده
مدیریت و برنامه‌ریزی آب شهری، به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها، اهمیت بسیار زیادی دارد. توسعة مناطق شهری، تبدیل شهرها به کلان‌شهر و افزایش پیچیدگی عوامل تأثیرگذار در مصرف آب در شهرها سبب دشواری مدیریت مصرف، تأمین و توزیع آب شده است. بنابراین، استخراج قوانین نقش مهمی در کشف الگو‌های حاکم بر مجموعة داده و کاهش پیچیدگی‌ها دارد. اصل نظریة ...
بیشتر
مدیریت و برنامه‌ریزی آب شهری، به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها، اهمیت بسیار زیادی دارد. توسعة مناطق شهری، تبدیل شهرها به کلان‌شهر و افزایش پیچیدگی عوامل تأثیرگذار در مصرف آب در شهرها سبب دشواری مدیریت مصرف، تأمین و توزیع آب شده است. بنابراین، استخراج قوانین نقش مهمی در کشف الگو‌های حاکم بر مجموعة داده و کاهش پیچیدگی‌ها دارد. اصل نظریة مجموعه‌های راف، که پائولاک در دهة 80 مطرح کرد، روشی توانمند و انعطاف‌پذیر در پردازش دادههای دارای عدم قطعیت شمرده میشود و در این تحقیق، به‌منظور استخراج قوانین حاکم بر مصرف آب، به‌کار رفته است. در این تحقیق، از روش ترکیب الگوریتم‌های مجموعه‌های راف و ژنتیک از روش‌های داده‌کاوی، برای بهبود استخراج قوانین و طبقه‌بندی دادههای آب مصرفی، با کاربری مسکونی در شهر تهران به‌منزلة منطقة مورد مطالعه استفاده شده است. دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل دادههای اجتماعی‌ـ اقتصادی، محیطی، اقلیمی و فنی‌ـ مدیریتی می‌شوند. این داده‌ها به دو زیرمجموعه، شامل 60% با هدف آموزش و 40% به‌قصد ارزیابی نتایج، تقسیم شدند. نتایج نشان می‌دهند که تلفیق الگوریتم‌های ژنتیک و مجموعه‌های راف کارآیی بالاتری برای استخراج مؤثر قوانین از دادههای مصرف آب شهر تهران را دارند. دقت طبقه‌بندی مجموعه دادة آزمون، ازطریق قوانین استخراج‌شده از مجموعه‌های راف، 77% بود. پس از بهینه‌سازی قوانین با استفاده از الگوریتم ژنتیک در مجموعه‌های راف، دقت طبقه‌بندی در نسل ششم، با سرعت همگرایی متوسط، به 88% و در نسل دهم، به 92% افزایش یافت. براساس قوانین استخراج‌شده، عوامل مؤثر در مصرف سالیانة آب به‌ترتیب میزان تأثیرگذاری، جمعیت ساکن، آب‌بها، تراکم جمعیت در واحد سطح، بعد خانوار، موقعیت مکانی (عرض جغرافیایی)، تحصیلات ساکنان و سرانة فضای سبز به‌شمار می‌روند.
الهام خدابنده‌لو؛ عباس علیمحمدی سراب؛ ابوالقاسم صادقی نیارکی؛ علی درویشی بلورانی؛ علی‌اصغر آل‌شیخ
دوره 8، شماره 1 ، بهمن 1395، ، صفحه 1-18
چکیده
طوفان‌های گردوغبار یکی از مهم‌ترین چالش‌های اخیر در منطقۀ غرب آسیا محسوب میشود. این پدیده به‌علت خشکسالی شدت بیشتری یافته و آثار منفی فراوانی در زندگی مردم منطقه گذاشته است. ازآنجاکه این منطقه در کمربند خشک و گردوغباری جهان قرار گرفته، ضروری است تا ابعاد گوناگون ریزگردها به‌خوبی واکاوی شود. پیش‌بینی و مدلسازی این پدیده می‌تواند ...
بیشتر
طوفان‌های گردوغبار یکی از مهم‌ترین چالش‌های اخیر در منطقۀ غرب آسیا محسوب میشود. این پدیده به‌علت خشکسالی شدت بیشتری یافته و آثار منفی فراوانی در زندگی مردم منطقه گذاشته است. ازآنجاکه این منطقه در کمربند خشک و گردوغباری جهان قرار گرفته، ضروری است تا ابعاد گوناگون ریزگردها به‌خوبی واکاوی شود. پیش‌بینی و مدلسازی این پدیده می‌تواند از به خطر افتادن جان میلیون‌ها انسان جلوگیری کند. بنابراین، ارائۀ مدلی منطقه‌ای برای بررسی ابعاد گوناگون این پدیده ضروری است. المان‌های هواشناسی و اقلیمی مؤثر در پدیدۀ ریزگرد همواره درحال تغییرند بنابراین، باید از مدل‌های مکانی- زمانی برای مدلسازی و بصری‌سازی آن بهره برد. بدین منظور، در این مطالعه با استفاده از قابلیت‌های مدلسازی مکانی- زمانی سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و دادههای به‌دست‌آمده از سنجش از دور (RS) همچون سرعت باد، رطوبت خاک، بافت خاک و مدل ارتفاعی زمین مدلی برای برآورد میزان گردوغبار برخاسته از سطح زمین طراحی و توسعه داده شد. مدل طراحی‌شده که DustEM (Dust Emission Model) نامیده شده است، میزان انتشار جریان‌های افقی ریزگرد را محاسبه میکند. در این مطالعه مدلسازی برای بازۀ زمانی سال 2001 تا 2007 صورت گرفت و نتایج به‌دست‌آمده از آن با دادههای AOD سنجندۀ MODIS ارزیابی شد. به‌منظور شناسایی مناطق با فعالیت ریزگرد بالا، خروجی مدل در سه طبقۀ مناطق با فعالیت کم، متوسط و زیاد با استفاده از حد آستانه‌های 3/0 و 6/0 برای شاخص AOD طبقه‌بندی شد و این مدل به‌صورت مکانی- زمانی مناطق بحرانی را شناسایی میکند. میانگین شاخص صحت برای دورۀ مورد مطالعه % 6/73 به‌دست آمد که بیانگر دقت بالای مدل در شناسایی مناطق بحرانی است.
