محمود احمدی؛ عباسعلی داداشی رودباری؛ ندا اسفندیاری
چکیده
جزیره حرارتی، نتیجه آب و هوای شهری و یکی از چالشهای مهم زیستمحیطی در قرن بیست و یکم است. هدف از این پژوهش، ارزیابی توأمان عوارض بیوفیزیکی و دمای سطح زمین با رویکرد تکاملی فرکتال ویژه (FNEA)، بهمنظور استخراج جزیره حرارتی شهری در تهران است. نخست، با استفاده از تصاویر سنجنده TIRS ماهواره لندست 8، در ماه اوت سالهای 2013، 2014 و 2015 مقادیر دمای ...
بیشتر
جزیره حرارتی، نتیجه آب و هوای شهری و یکی از چالشهای مهم زیستمحیطی در قرن بیست و یکم است. هدف از این پژوهش، ارزیابی توأمان عوارض بیوفیزیکی و دمای سطح زمین با رویکرد تکاملی فرکتال ویژه (FNEA)، بهمنظور استخراج جزیره حرارتی شهری در تهران است. نخست، با استفاده از تصاویر سنجنده TIRS ماهواره لندست 8، در ماه اوت سالهای 2013، 2014 و 2015 مقادیر دمای سطح زمین (LST) محاسبه و جزایر حرارتی شهری با اتخاذ رویکرد تکاملی فرکتال ویژه (FNEA) استخراج شد. همچنین بهمنظور ارزیابی نقش عوامل بیوفیزیکی در شکلگیری جزایر حرارتی شهری، شاخصهای BI، MNDWI، NDBI ،NDVI، SAVI و UI محاسبه و مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین پوششگیاهی و جزایر حرارتی شهری، همبستگی خطی منفی وجود دارد. همچنین یک رابطه مثبت قوی، بین سطح غیر قابل نفوذ با جزایر حرارتی شهری در کلانشهر تهران به دست آمد. جزایر حرارتی کلانشهر تهران با رویکرد FNEA به 5 دسته جزایر حرارتی سرد، سرد درجه دوم، مناطق حرارتی متوسط، جزایر حرارتی گرم درجه دوم و جزایر حرارتی گرم دستهبندی شدند که بهطور متوسط جزایر حرارتی گرم، 95 کیلومترمربع و جزایر حرارتی سرد 73 کیلومترمربع از کل مساحت کلانشهر تهران را به خود اختصاص دادهاند. مهمترین کانونهای حرارتی شناساییشده نیز به ترتیب در 1- منطقه 21 بهجهت تمرکز شدید اکثر کارخانهها، کارگاههای صنعتی و انبارها؛ 2- منطقه 9 بهدلیل قرارگیری فرودگاه مهرآباد، پایانههای حملونقل مسافری و گذرگاه اصلی دسترسی؛ 3- منطقه 22 و شمال منطقه 19 بهجهت تمرکز زمینهای لمیزرع و 4- منطقه 13 (زمینهای بدون پوشش اطراف فرودگاه سابق دوشان تپه) و مناطق جنوبی تهران (به دلیل وجود کارگاههای آموزشی و صنعتی) قرارگرفتهاند.