محمود احمدی؛ زهراسادات سید میرزایی
چکیده
مطالعة پوشش برف، در جایگاه یکی از منابع مهم تأمین آب شیرین، اهمیت بسیاری دارد. با توجه به کوهستانیبودن ایران، امکان اندازهگیری زمینی مساحت زیر پوشش برف وجود ندارد. بر این اساس، استفاده از تصاویر ماهوارهای برای شناسایی ذخیرهگاههای برف بسیار مهم است. در این پژوهش، تغییرات زمانیـ مکانی پوشش برف ایران طی دورة سرد سال، با استفاده ...
بیشتر
مطالعة پوشش برف، در جایگاه یکی از منابع مهم تأمین آب شیرین، اهمیت بسیاری دارد. با توجه به کوهستانیبودن ایران، امکان اندازهگیری زمینی مساحت زیر پوشش برف وجود ندارد. بر این اساس، استفاده از تصاویر ماهوارهای برای شناسایی ذخیرهگاههای برف بسیار مهم است. در این پژوهش، تغییرات زمانیـ مکانی پوشش برف ایران طی دورة سرد سال، با استفاده از دادههای پوشش برفسنجندة مادیس ماهوارة ترا، طی دورة آماری 2018-2003 بررسی شد. روند تغییرات پوشش برف و شیب این روند، با استفاده از آزمونهای ناپارامتریک منـ کندال و سنس و نقطة تغییر پوشش برف با استفاده از آزمون بوشند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین مقدار پوشش برف متعلق به ماه ژانویه، با 15/16% و کمترین مقدار پوشش برف مختص به ماه اکتبر، با کمتر از 1% است. کانون اصلی پوشش برف ایران، در دورة سرد سال، در مناطق مرتفع بیش از 4000 متر بهدست آمده است. روند تغییرات پوشش برف، در تمامی ماههای مورد مطالعه، منفی و بیشینة شدت کاهشی پوشش برف نیز متعلق به ژانویه بوده است. نقطة تغییر نیز در همین ماه و سال 2008 محاسبه شد که از نظر آماری در سطح 0.05 معنیدار است. روند کاهشی درخور توجه پوشش برف ایران، در دورة سرد، تهدید بزرگی برای منابع آبی ایران بهشمار میرود.
کریم سلیمانی؛ شادمان درویشی؛ فاطمه شکریان؛ مصطفی رشیدپور
دوره 10، شماره 3 ، فروردین 1397، ، صفحه 77-104
چکیده
برف، یک منبع عمده جریان آب در هر منطقه است. از این رو، آگاهی از توزیع زمانی و مکانی برف برای مدیریت مناسب منابع آب محدود در منطقه ضروری است. با توجه به شرایط سخت فیزیکی محیطهای کوهستانی، امکان اندازهگیری دائم زمینی جهت تخمین منابع برفابی و تشکیل پایگاه دادهها وجود ندارد. به همین جهت استفاده از دادههای سنجش از دور به منظور پایش ...
بیشتر
برف، یک منبع عمده جریان آب در هر منطقه است. از این رو، آگاهی از توزیع زمانی و مکانی برف برای مدیریت مناسب منابع آب محدود در منطقه ضروری است. با توجه به شرایط سخت فیزیکی محیطهای کوهستانی، امکان اندازهگیری دائم زمینی جهت تخمین منابع برفابی و تشکیل پایگاه دادهها وجود ندارد. به همین جهت استفاده از دادههای سنجش از دور به منظور پایش تغییرات سطح برف بسیار موثر است. هدف مطالعه حاضر نیز بررسی تغییرات زمانی- مکانی پوشش برف استان کردستان با استفاده از محصولات سنجندهی MODIS (MOD10A1، MOD10A2) در بازهی زمانی 17 ساله (1396-1379) است. همچنین به منظور ارزیابی دقت تصاویر و تحلیل رابطه بین تغییرات برف با دادههای بارش و دما از دادههای ایستگاه سینوپتیک منطقه مورد مطالعه استفاده شد. نتایج ارزیابی تصاویر با دادههای ایستگاه هواشناسی نشان میهد که این تصاویر از دقت مناسبی در استخراج سطوح برفی برخوردار است. همچنین نتایج بررسی تغیرات پوشش برف استان کردستان حاکی از آن است که بیشترین مساحت پوشیده از برف در سالهای 1379، 1380، 1383، 1385، 1386، 1387، 1389، 1390، 1391، 1392 و 1394 و کمترین آن در سالهای 1384، 1388، 1395 و 1396 اتفاق افتاده است. بیشترین مساحت پوشیده از برف در دی ماه 1386 با 2/28914 کیلومتر مربع بوده است. بررسی تغییرات ریزش برف در سطح استان نشان میدهد بیشترین ریزش برف در سطح استان از آبان تا اسفند در شهرستان دیواندره (آبان 1383، 57/59 درصد)، شهرستان بیجار (بهمن 1379، 93/25 درصد) و شهرستان قروه (دی ماه 1396، 38/25 درصد) اتفاق افتاده است. همچنین تحلیل ارتباط بین ذوب برف با دادههای اقلیمی نشان میدهد که در ماههای فروردین و اردیبهشت افزایش بارندگی و در خرداد ماه با کاهش باندگی، روند افزایشی دما موجب آب شدن سطوح برفی در سطح استان شده است.